Próba mitologii romantycznej i politycznej. Kilka uwag na temat "Gryfa" Olgi Daukszty

Prezentowany artykuł poświęcony jest poematowi epickiemu Olgi Daukszty pt. Gryf. Napisany na przełomie lat 30. i 40. XX w., poemat konstruuje specyficzną polską i chrześcijańską tożsamość na ziemiach dawnych Inflant Polskich i współczesnej Łotwy. Daukszta, która uważała się za Polkę, ale także Niemkę, Tatarkę czy Żmudzinkę, zamieszkiwała region, w którym przez wieki spotykały się, współistniały oraz walczyły różne narodowości. W czasie, gdy polskość na Łotwie była tłumiona, wskazywała na polskie elementy i aspekty w historii Łotwy. Aby uzasadnić konkretne prawa narodowe i polityczne, skonstruowała w swoim poemacie mitologię romantyczną, w ramach której na nowo zinterpretowała pewne symbole i alegorie (jak gryf, lew, ale także św. Jerzy, itp.) oraz umieściła je w kontekście kultury europejskiej i chrześcijańskiej w ogóle. Poemat nigdy nie został opublikowany, niemniej jednak stał się ciekawą próbą stworzenia lokalnej i w pewien sposób różnorodnej tożsamości, w raczej typowym romantycznym stylu.

The presented article focuses on Olga Daukszta’s epic poem “Griffin”. Written at the turn of the 1930s and 1940s, the poem constructs specific Polish and Christian identity on the lands of former Polish Livonia and contemporary Latvia. Daukszta, who considered herself Polish as well as German, Tatar or Samogitian, lived in the region where various nationalities met, co-existed and fought over centuries. In the time when Polish identity in Latvia was suppressed, she was pointing out the Polish components and aspects of Latvian history. In order to justify specific national and political rights, in her poem she constructed romantic mythology that re-interpreted certain symbols and allegories (like griffin, lion, but also St. George, etc.) and put them in the context of European and Christian culture in general. The poem was never published, nevertheless, it became an interesting attempt to create a local but somehow diverse identity in a rather typical romantic way.