Panegiryk z epidemią w tle. Ignacego Szydłowskiego "Oda na pamiątkę urodzin doktora Jennera, wynalazcy wakcyny, obchodzoną przez Cesarskie Towarzystwo Medyczne w Wilnie d. 6 maja 1820"

Artykuł skoncentrowany jest na omówieniu Ody na pamiątkę urodzin doktora Jennera, wynalazcy wakcyny…, ułożonej w 1820 roku przez zapomnianego wileńskiego poetę, Ignacego Szydłowskiego. Utwór ten, wygłoszony w obecności Cesarskiego Towarzystwa Medycznego i przynajmniej czterokrotnie przedrukowany, poświęcony został upamiętnieniu postaci angielskiego lekarza, pomysłodawcy szczepionki przeciwko ospie. Wpisuje się tym samym w nieco marginalizowany – w porównaniu z liryką wyrażającą aspiracje niepodległościowe – nurt postanisławowskiej poezji okolicznościowo-publicznej związanej z osobistościami spoza sceny politycznej, działającymi w obszarze szeroko pojętej nauki. W toku historycznoliterackiej analizy zostaje on zaprezentowany jako suma wpływów polskiej i europejskiej tradycji enkomiastycznej oraz zawodowych interesów wileńskiego środowiska lekarskiego. Obserwacja ta prowadzi do podporządkowania przedstawionego w utworze poetyckiego obrazu epidemii dwóm wiodącym konwencjom – panegirycznej oraz dydaktyczno-propagandowej.  

The text concerns the Ode in Memory of Doctor Jenner, the Inventor of the Vaccine, Celebrated by the Medical Association in Vilnius… [pol. Oda na pamiątkę urodzin doktora Jennera, wynalazcy wakcyny, obchodzoną przez Cesarskie Towarzystwo Medyczne w Wilnie…], written in 1820 by forgotten Lithuanian poet, Ignacy Szydlowski. This poem, delivered in front of the Medical Association in Vilnius and reprinted at least fourfold, was dedicated to the memory of the English doctor and originator of vaccination against smallpox. Therefore, it belongs to the post-partition poetry devoted to works of famous personalities of the world of science. The article includes analysis and interpretation of Szydłowski’s poem in the light of Polish and European encomiastic tradition. The primary aim of this consideration is to show the real implication that panegiryc poetic have on literary image of epidemic.