Patriotism as Love of the Homeland or Another Form of Nationalism? Devotedness, Allegiance, and Loyalty to the Native Country in the Thought of Cardinal Stefan Wyszyński

The key issue of this article is exposing the specificity of patriotism as well as its axiological conditions and requirements, understood in terms of personal commitment and love for the homeland, considered a gift and responsibility. In the personalist context of Cardinal Stefan Wyszyński’s pastoral thought, the presentation of patriotism aims to depict this moral virtue as an essentially Christian value, which is expressed, first of all, in active care for the good and prosperity of the homeland, understood as a bonum commune. In this context, the author of the article formulates the fundamental question whether patriotism still exhibits constructive axiological potential, allowing to shape the socio-political and cultural reality of the contemporary world. This reflection also refers to the praxis of socio-political life, which is branded by an intense polarization of opinions not only concerning the homeland but also relating to the axiological values that define patriotism.

Zasadniczym przedmiotem niniejszego artykułu jest ukazanie idei patriotyzmu i jego uwarunkowań aksjologicznych rozumianych w kategoriach miłości do ojczyzny traktowanej jako dar i zobowiązanie. W tym kontekście, przedstawienie patriotyzmu w perspektywie personalistyczno-pastoralnej myśli Kardynała Stefana Wyszyńskiego ma na celu zaprezentowanie niniejszej cnoty moralnej jako fundamentalnej wartości chrześcijańskiej, która wyraża się w aktywnej trosce o dobro ojczyzny pojmowane jako bonum commune. Ma to istotne znaczenie zwłaszcza wobec nasilających się tendencji deprecjonujących tradycyjne wartości konserwatywne, w tym także patriotyczną więź z ojczyzną, realizowaną szczególnie w wymiarze rodziny i Narodu. W tym kontekście, autor artykułu stawia zasadnicze pytanie: czy takie wartości jak patriotyzm ciągle przejawiają odpowiednio konstruktywny potencjał aksjologiczny pozwalający kształtować społeczno-polityczną i kulturową rzeczywistość współczesnego świata? Niniejsza refleksja ma również odniesienie do praktyki życia społeczno-politycznego, które cechuje silna polaryzacja stanowisk nie tylko wobec ojczyzny, ale także ambiwalentna relacja do określających ją podstawowych wartości aksjologicznych, czego egzemplifikacją jest patriotyzm.