Liberalne reformy gospodarcze lat 90. XX wieku w Indiach. Przebieg i próba oceny

Problem rozwoju gospodarczego krajów rozwijających się należy do najbardziej interesujących problemów zarówno teorii, jak i praktyki gospodarczej. Jednym z najciekawszych przypadków są Indie, które od czasu wyzwolenia się spod władzy brytyjskiej wdrażały różne strategie rozwojowe mające skutkować wysokim tempem wzrostu gospodarczego. W latach 1956–1974 wzrost PKB Indii był relatywnie niski, a sama gospodarka była zamknięta i wysoce regulowana. Specyfiką gospodarki indyjskiej były i są uwarunkowania wynikające z regulacji i inicjatyw podejmowanych na szczeblu centralnym, ale także stanowym i lokalnym. Dopiero zmiany paradygmatu w polityce gospodarczej po 1990 r. zaowocowały wyższymi wskaźnikami wzrostu, a Indie stały się jedną z najszybciej rozwijających się gospodarek na świecie. Artykuł omawia zmiany w indyjskiej polityce rozwoju gospodarczego po 1990 r., które stopniowo doprowadziły do wysokich stóp wzrostu. Wykorzystano analizę historyczną opartą na literaturze krajowej i zagranicznej oraz analizę danych zastanych. Głównym obszarem zainteresowania jest polityka prowadzona na poziomie centralnym. W wyniku badań można stwierdzić, że reformom opartym na zaleceniach konsensusu waszyngtońskiego towarzyszyła silna rola państwa, które tworzyło fundamenty nowego ładu instytucjonalnego, nadzorowało zmiany i w razie konieczności interweniowało. W wyniku reform gospodarka weszła na tory szybkiego wzrostu i zwiększyła się jej efektywność. Bez aktywnej i skoordynowanej roli państwa tak wielki sukces w ciągu ostatnich lat nie byłby możliwy.

The problem of economic development is one of the most interesting issues of both economic theory and practice. One of the most appealing cases is India, which has implemented various development strategies aimed at high economic growth since its liberation from British rule. Between 1956 and 1974 India’s GDP growth was relatively low and the economy itself was closed and highly regulated. The specific features of the Indian economy come from the conditions resulting from regulations and initiatives taken at the central, but also state and local, levels. A paradigm shift in economic policy after 1990 resulted in higher growth rates and India became one of the fastest growing economies in the world. The article describes changes in India’s economic development policy since 1990 that have gradually led to high growth rates. The study mainly uses historical analysis based on domestic and foreign literature as well as an analysis of existing data. The article concludes that reforms based on the recommendations of the Washington Consensus were accompanied by a strong role of the state, which created the foundations of the new institutional order, supervised changes and intervened when necessary. As a result, the economy entered a path of rapid growth and the efficiency of the entire market increased. Without the active and coordinated role of the state such great success would not have been possible in recent years.