Reakcja Unii Europejskiej na COVID-19 jako wypełnienie braków w konstrukcji Europejskiej Unii Gospodarczej i Walutowej

Europejski Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF) wraz z instrumentem tymczasowego wsparcia w celu zmniejszenia zagrożeń związanych z bezrobociem w sytuacji nadzwyczajnej (SURE) stanowią znaczącą próbę wypełnienia istotnej luki w konstrukcji Europejskiej Unii Gospodarczej i Walutowej (EUGiW). Artykuł pokazuje znaczenie i potrzebę wspólnego mechanizmu fiskalnego dla funkcjonowania EUGiW oraz wskazuje, dlaczego trudne będzie odejście od tymczasowości zaproponowanych elementów. Problemy te czynią implementację RRF istotną nie tylko dla odbudowy gospodarki po pandemii COVID-19, ale także dla dalszej stabilności strefy euro i Unii Europejskiej (UE). Porażka wdrożenia RRF oznaczać będzie konieczność utrzymywania bardziej konserwatywnej polityki fiskalnej w czasach koniunktury, gdyż to krajowa polityka fiskalna pozostanie kluczowym elementem zastępującym ograniczoną rolę unijnych mechanizmów stabilnościowych przy wstrząsach asymetrycznych.

The European Recovery and Resilience Facility (RRF), together with the Temporary Support to Mitigate Unemployment Risks in an Emergency (SURE) instrument, constitutes a significant attempt to address deficiencies in the design of the European Monetary Union (EMU). This article shows the importance of a common fiscal instrument for the functioning of the EMU. It also shows why, before 2020, such mechanisms were extremely limited and why making the RRF and SURE permanent will be politically difficult. Challenges hampering fiscal integration in the EMU, combined with the need for a permanent fiscal capacity, make the implementation of the RRF from 2021 to 2026 crucial not only for post-COVID-19 recovery, but also for the long-term economic stability of the EU. A failure in the RRF’s transition into a permanent federal instrument will require a more conservative fiscal policy as member state budgets remain crucial for the macroeconomic stabilisation of asymmetric shocks.