Rola pełnomocnika w procesie unieważnienia małżeństwa w prawie polskim i w procesie stwierdzenia nieważności małżeństwa w prawie kanonicznym

Istnieją dwa porządki prawne regulujące różnego rodzaju kwestie związane z małżeństwem: kościelny i świecki. Porządki te obejmują dwa różne aspekty tej samej instytucji małżeńskiej. Małżeństwo powstaje przez wyrażoną w odpowiedniej formie zgodę małżeńską. Po ratyfikacji Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską istnieje możliwość jednoczesnego wyrażenia zgody na zawarcie małżeństwa zarówno na forum cywilnym, jak i kanonicznym. Odmiennie sprawa wygląda w przypadku, gdy wspomniane porządki prawne starają się sformalizować rozkład łączącego strony pożycia małżeńskiego w porządku prawa państwowego i wykazać nieważność małżeństwa w porządku kanonicznym. Należy odróżnić zatem proces kościelny dotyczący stwierdzenia nieważności małżeństwa od procesu rozwodowego, czy też o unieważnienie małżeństwa cywilnego. Częścią rozwiązań prawnych, zarówno w porządku kanonicznym, jak i świeckim, są przepisy dotyczące roli osób występujących w procesach małżeńskich w imieniu stron na mocy udzielonych im pełnomocnictw. Do istoty urzędu adwokata należy jego udział w procesie i świadczenie fachowej pomocy prawnej na rzecz strony, która go o taką pomoc poprosiła. Osoby te, aby nie naruszać przepisów i ducha konkretnego systemu prawa, powinny nie tylko postępować zgodnie z obowiązującymi przepisami, ale także znać i rozumieć wspomniane założenia aksjologiczne, jakie w stosunku do małżeństwa istnieją w kanonicznym i świeckim prawie małżeńskim.

There are two legal systems governing various matters related to marital law: the Catholic Church system and the secular one. These regulations cover two different aspects of the institution of marriage. Both believe that marriage is formed by the consent expressed in an appropriate form. After the signing of the concordat between Poland and the Holy See there is a possibility to assent to the marriage simultaneously both at the civil and canonical level. The matter is different when these legal orders seek to formalise the breakdown of the marital relationship of the united parties in the order of state law and prove the nullity of marriage in the order of canonical law. One therefore must distinguish between the ecclesiastical process concerning the annulment of marriage from the divorce or the legal process of the annulment of civil marriage. As a part of the legal solution, both in canonical and secular orders, there are regulations concerning the role of those performing in the marriage annulment lawsuit on behalf of the party under a power of attorney granted to them. The substance of the lawyer service is to participate in the process and provide the professional legal assistance to the party that asked for such assistance. These individuals participating in those suits must not only act in accordance with applicable at the time legal rules, but also know and understand these mentioned above axiological assumptions which apply to the concepts of marriage according to the canonical and secular laws respectively so as not to violate the rules and spirit of a particular system of law.