The “Just Once” and “Once for Ever” of the Word of God

The text asks the question about the role of the Word of God in connection with Pascha and its being made present in the liturgy. The article first refers to Joseph Ratzinger’s theology of liturgy. According to the Bavarian theologian, in Christian worship the historical event of the Passover (“just once”) corresponds to its continuous actuality (“once for ever”). The essence of Jesus’ words and actions – as the Son of the Father – at the Last Supper remains always present. It is then shown that the inspired writings can only be understood in connection with the words of institution at the Last Supper. The privileged time for listening to the word of God is the liturgy, during which Christ-the Lamb becomes the Exegete who opens up the deepest sense of Scripture (“Eucharistic hermeneutics”). An analogy is then presented between the entry of the past Passover into the present of the liturgy and the actualization of the events witnessed in the inspired books. This kind of “making present” is related to the sacramental transformation of the Jewish scriptures and feasts that Christ accomplished. The historical experience is not recreated, but recapitulated in the Eucharistic Passover. In the Blessed Sacrament Christ is also present in the spoken (and written under inspiration) word. In turn, the liturgy of the word is the verbal aspect of the sacramental action.

W tekście postawiono pytanie o rolę słowa Bożego w związku z Paschą oraz z jej liturgicznym uobecnieniem. W artykule odwołano się najpierw do teologii liturgii Josepha Ratzingera. Według bawarskiego teologa w kulcie chrześcijańskim wydarzeniu historycznemu Paschy („raz jeden”) odpowiada jej nieustanna aktualność („raz na zawsze”). Istota słów i działań Jezusa – jako Syna Ojca – w czasie Ostatniej Wieczerzy pozostaje zawsze teraźniejsza. Następnie ukazano, że natchnione pisma mogą być zrozumiane jedynie w powiązaniu ze słowami ustanowienia z Ostatniej Wieczerzy. Uprzywilejowanym czasem słuchania słowa Bożego jest liturgia, w czasie której Chrystus-Baranek staje się Egzegetą otwierającym najgłębszy sens Pisma („hermeneutyka eucharystyczna”). Kolejno zaprezentowano analogię pomiędzy wkroczeniem przeszłej Paschy w teraźniejszość liturgii a uaktualnieniem wydarzeń, o których świadczą księgi natchnione. Tego rodzaju „uobecnienie” jest związane z przeobrażeniem sakramentalnym pism oraz świąt żydowskich, którego dokonał Chrystus. Nie następuje ponowne odtworzenie historycznych doświadczeń, lecz ich zrekapitulowanie w eucharystycznej Passze. W Najświętszym Sakramencie Chrystus jest obecny również w wypowiadanym (i spisanym pod natchnieniem) słowie. Z kolei liturgia słowa jest werbalnym aspektem działania sakramentalnego.