Nowelizacje regulaminu Sejmu w czasie pandemii w 2020 roku. Zapewnienie efektywności działania izby czy próba ograniczenia praw opozycji?

Wprowadzenie stanu zagrożenia epidemicznego, a potem stanu epidemii, doprowadziło do przyjęcia zmian w regulaminie Sejmu, które dopuściły możliwość odbywania posiedzeń Sejmu z wykorzystaniem środków komunikacji na odległość. W praktyce posiedzenia takie przybierają postać hybrydową, w której część posłów pracuje na sali obrad, a część w trybie zdalnym. Była to odpowiedź na konieczność zapewnienia społecznego dystansu, który miał zmniejszyć ryzyko infekcji, a jednocześnie pozwolić na wykonywanie przez Sejm swoich funkcji. Celem niniejszego artykułu jest analiza, czy zakres zmian dokonanych w regulaminie Sejmu wpłynął na możliwość wykonywania przez posłów swoich praw w sposób efektywny. Przede wszystkim dotyczy to możliwości skutecznej realizacji praw przez opozycyjnych członków izby. Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że mimo ogólnie pozytywnej oceny wprowadzonych zmian pojawiają się jednak rozwiązania zasługujące na jednoznacznie krytyczną ocenę. Dotyczy to przede wszystkim zbyt daleko idących dyskrecjonalnych uprawnień marszałka Sejmu dotyczących rozstrzygania o zwołaniu posiedzenia w trybie zdalnym, jak i drastycznego ograniczenia czasu wystąpień posłów podczas debaty parlamentarnej. W tym ostatnim przypadku prowadzi to do braku możliwości przeprowadzenia wyczerpującej i rzetelnej debaty w sprawie rozpatrywanej przez izbę.

The introduction of the state of epidemic threat and then the state of epidemic led to the adoption of amendments to the rules of procedure of the Sejm. These amendments made it possible to hold sessions of the Sejm by means of remote communication. In practice, such meetings take a hybrid form, in which some MPs work in the debating chamber, and some remotely. It was a response to the need to ensure social distancing, which was intended to reduce the risk of coronavirus infection, and at the same time to allow the Sejm to perform its functions. The purpose of this article is to analyse whether the scope of amendments to the rules of procedure of the Sejm influenced the deputies’ ability to effectively exercise their rights. First of all, it concerns the possibility of effective execution of rights by members of the opposition. The above analysis leads to the conclusion that despite the general approval of the amendments introduced, there are solutions that deserve unequivocal criticism. This applies primarily to two modifications. The first one is the too far-reaching discretionary power of the Marshal of the Sejm regarding decisions to convene a sitting remotely. The second issue is an extremely drastic limitation of deputies’ floor time during a parliamentary debate. The latter makes it impossible to hold a comprehensive and fair debate.