„Złoty wiek” misji rosyjskiej w Ziemi Świętej i na Athosie

Misyjna działalność rosyjskiego prawosławia ukierunkowana została w połowie XIX wieku na dwa szczególne dla Kościoła Wschodu miejsca – na Jerozolimę i na Athos. Ziemia Święta i Święta Góra skupiały w sobie duchową przeszłość chrześcijaństwa oraz ważną pod kątem ekspansywnej polityki zagranicznej państwa carów teraźniejszość. Budowały przyszłość, w której znaczne miejsce przypadło misji prawosławnej. Kształtując zarysowaną w niniejszym artykule przestrzeń religijną, duchowni – poddani Imperium Romanowów w okresie tak zwanego „złotego wieku” – stworzyli solidne podwaliny pod kształtowanie się wspólnot poza granicami ojczystego kraju. Historia misji w Ziemi Świętej i Athosie, rozkwitająca w połowie XIX wieku, naznaczona była aktywnością organizacyjną, budowlaną i naukową. Jej owoce zaprzepaściły wydarzenia rewolucji rosyjskich, kładące kres ich prężnemu rozwojowi i marginalizujące ich współczesne znaczenie.

In the mid-nineteenth century the missionary activity of Russian Orthodoxy was directed to two places that were special for the Church of the East – Jerusalem and Athos. The Holy Land and the Holy Mountain brought together the spiritual past of Christianity and the present, important in terms of the expansive foreign policy of the tsarist state. They were building a future in which the Orthodox mission had a significant place. By shaping the religious space outlined in this article, the clergy – subjects of the Romanov Empire during the so-called “golden age” created solid foundations for the formation of communities outside their home country. The history of missions in the Holy Land and Athos, exploded in the mid-nineteenth century, was marked by organizational, construction and scientific activities. Its fruits were lost in the events of the Russian revolutions which put an end to their dynamic development and marginalized their contemporary significance.