Sprawiedliwość-tożsamość-racjonalność. Wybrane problemy filozofii polityki

Mamy zaszczyt zaprosić Czytelnika do zapoznania się ze zbiorem tekstów, który stanowi zwieńczenie kilkuletniego okresu pracy i współpracy badawczej Łukasza Dominiaka i Łukasza Perlikowskiego. Leitmotivem niniejszej publikacji jest specyficzne podejście do badania kwestii związanych ze współczesną filozofią polityki. Wychodząc naprzeciw złożoności procesów politycznych i społecznych oraz konieczności przyjrzenia się problemom z pogranicza różnych obszarów życia i refleksji (np. biopolityka, teoria tożsamości) przyjęliśmy metodę dedukcyjną i analityczną, specyficznie zaś metodę szerokiej równowagi refleksyjnej jako pryzmat oglądu poruszanych w niniejszej pracy zagadnień. W badaniach naszych skupiamy się na twierdzeniach, kategoriach i argumentach filozoficzno-politycznych oraz ich warunkach możliwości i presupozycjach. Argumenty z kolei identyfikujemy z poszczególnymi typami racjonalności oraz dokonujemy ich komparatystyki. Ponadto dzięki rozróżnianiu i zestawianiu przeciwieństw oraz ukazywaniu analogii podejmujemy próby ukazania dialektycznych zależności pomiędzy twierdzeniami i teoriami filozoficzno-politycznymi. Teksty, których lekturę mamy zaszczyt Państwu zaproponować, zostały podzielone na trzy bloki tematyczne: 1) Filozofia polityki, 2) Biopolityka i teoria tożsamości oraz 3) Metodologia. Artykuły zawarte w pierwszym bloku dotyczą takich obszarów badawczych, jak: teoria sprawiedliwości, koncepcja podmiotu, semantyka pojęć politycznych czy teoria naturalnych praw własności. Część druga traktuje z kolei o problemach bezpieczeństwa biopolitycznego, teorii tożsamości osobowej w czasie, wolności reprodukcyjnej, definicji śmierci człowieka czy transhumanizmu. Eseje zebrane w tej części prezentują bądź nawiązują do wypracowanej przez nas koncepcji pęknięcia biologiczno-metafizycznego, zaś jedno z głównych pytań badawczych, które w tym miejscu stawiamy, dotyczy antropologicznych presupozycji zarówno teorii filozoficzno-politycznych, jak rozwiązań prawnych w obszarze biopolityki. W ostatnim bloku tematycznym omawiamy zagadnienia metodologiczne proponując jednocześnie własne ujęcie i rozumienie drogi (methodos) filozofii politycznej. Podejmujemy próbę klasyfikacji typów racjonalności, wypracowujemy kategorię potencjału argumentacyjnego, prezentujemy metodę równowagi refleksyjnej oraz rozważamy problem neutralności aksjologicznej nauk społecznych. Wszystkie teksty przeniknięte są pytaniami i badaniami dotyczącymi trzech tytułowych zagadnień, czyli sprawiedliwości, racjonalności i tożsamości. Choć analitycznie rozdzielone, kategorie te oraz ich wzajemne relacje determinują treść każdej teorii filozoficzno-politycznej – bez względu na to, czy dana teoria explicite proponuje swoje ujęcie tych kategorii czy też nie. Książka niniejsza podejmuje się zadania ujawnienia często ukrytych założeń antropologicznych, epistemologicznych i normatywnych wiodących koncepcji teoretycznych i rozwiązań instytucjonalnych współczesności. Pokazuje także, jak pracę taką można wykonywać i dlaczego pytanie o warunki możliwości jest jednym z najciekawszych a często także jednym z najbardziej kłopotliwych pytań, jakie zadaje filozofia polityki.