Jak daleko psycholożce do psychologa?

Wokół feminatywów od wielu lat toczy się burzliwa dyskusja, zarówno w polityce jak i innych dziedzinach życia społecznego. Argumentami za i przeciw używaniu takich form wymieniają się obydwie strony barykady. Natomiast badań poruszających tę tematykę nie zostało przeprowadzonych w Polsce wystarczająco wiele. Celem badania eksperymentalnego (N=140) było sprawdzenie wpływu „żeńskiej końcówki” na ocenę kompetencji zawodowych kobiet, które za pomocą owego feminatywu się tytułowały. Stworzono dwie wersje kwestionariusza z sześcioma kandydatkami, które w tytule zawodowym w jednej wersji kwestionariusza stosowały żeńską końcówkę, w drugiej wersji- nie. W przypadku jednej z kandydatek wprowadzono fikcyjną nazwę zawodu, aby sprawdzić, czy osoby badane w obliczu nazwy im obcej będą dewaluować kandydatkę z żeńską końcówką. Badanie wykazało, iż kompetencje kandydatek używających w swoim samoopisie tytułów zawodowych: “architektka” oraz “adwokatka”, zostały istotnie statystycznie niżej ocenione, niż u kobiet tytułujących się jako architekt i adwokat. W pozostałych przypadkach nie wykryto istotnych statystycznie różnic. Moderatorem sprawdzanym w badaniu były poglądy seksistowskie mierzone za pomocą The Ambivalent Sexism Inventory Petera Glick’a i Susan Fiske, w polskim tłumaczeniu Małgorzaty Mikołajczak i Janiny Pietrzak pod nazwą: Skala Ambiwalencji Wobec Kobiet. Wykazano, iż zarówno osoby osiągające wyniki średnie i wysokie w tym kwestionariuszu oceniały kandydatkę z żeńską końcówką istotnie niżej, niż osoby osiągające wyniki niskie. W przypadku nazw zawodów bez feminatywów, wyniki ocen były zbliżone, niezależnie od poziomu przejawianego seksizmu.   Słowa klucze: feminatyw, kompetencje kobiet, ambiwalentny seksizm, tendencje do zatrudnienia, dyskryminacja płciowa 

For many years there has been a lot of discussion around the feminine forms of job titles, both in politics and in other areas of social life. Both sides of the barricade exchange arguments for and against their use. On the other hand, not enough research on this subject has been carried out in Poland so far. The aim of the experimental study (N = 140) was to check the influence of the "feminine ending" on the assessment of professional competences of women who title themselves in this way. Two versions of the questionnaire with six candidates were prepared: in one them the feminine job titles were used, while in the other their masculine equivalents. Additionally, in the case of one of the candidates, a fictitious name of the profession was introduced in order to check whether the respondents, when confronted with a foreign name, would devalue the candidate using the feminine ending. The study showed that the competences of the female candidates who used Polish feminine forms of “architect” and “lawyer” in their self-descriptions were assessed lower than those of the women using the masculine equivalents of these two professional titles, and the result was statistically significant. In the remaining cases, no statistically significant differences were found. The moderator verified in the study were sexist views measured with The Ambivalent Sexism Inventory by Peter Glick and Susan Fiske, translated by Małgorzata Mikołajczak and Janina Pietrzak under the name: Scale of Ambivalence towards Women. It was shown that both people with medium and high scores in this questionnaire rated the female candidate significantly lower than those with low scores. In the case of job names without feminine endings the evaluation results were similar, regardless of the level of displayed sexism.   Keywords: feminine forms of professional titles, women's competences, ambivalent sexism, employment tendencies, gender discrimination