Władza a kultura

Władza – choć tak może być odczytane brzmienie tytułu tej pracy – nie jest fenomenem przeciwstawnym kulturze. Jest ona bowiem wytworem kultury właśnie, albo jak się niekiedy twierdzi, osiągnięć cywilizacji. Skoro władza jest wytworem kultury, to nie może być traktowana jako zjawisko od niej odrębne i niemające związków z wzorcami kultury, które wskutek tego mogą być determinantami instytucjonalnych i funkcjonalnych cech władzy. Kultura i jej wytwory (m.in. wiedza, prawo, religia, moralność itp.), podobnie jak inne fenomeny społeczne mogą być czynnikami stymulującymi działalność władzy, albo być czynnikiem tę działalność stabilizującą bądź ją ograniczającą w ramach wzorców (norm) przez nią wytworzonych. Społeczeństwa nieustannie dokonują wyborów w zakresie przyswajania, modyfikowania i odrzucania wzorców kultury.

Authority – even though the title of this paper may suggest so – is not a phenomenon opposing culture. It is actually a product of culture or, as sometimes said, of the achievements of civilisation. Since authority is a product of culture, it may not be treated as a phenomenon isolated from it, without any ties with cultural patterns, which may – as a result – act as determinants of the institutional and functional qualities of authority. Culture and its products (including knowledge, law, religion, morality, etc.), like other social phenomena, can become factors stimulating the exercise of authority, or act as factors to stabilise or curb this exercise within the framework of the patterns (norms) it has created. Societies make constant choices in terms of adopting, modifying, and rejecting various cultural patterns.