The pathomechanism of visuo-spatial neglect within the context of therapies

This article reviews the most wide-spread theoretical underpinnings of the pathomechanism of hemineglect syndrome and their therapeutic implications. The most frequent and disabling form of the syndrome, left visuo-spatial neglect, arises usually as a consequence of damage to the temporo-parietal regions of the right hemisphere of the brain. It manifests itself with difficulties in detecting or even imagining visual stimuli coming from the left side of space, that cannot be explained by primary sensory loss such as hemianopia. Visual neglect is most often associated with pathologies of spatial attention and of other attentional components, but also with distortion of the mental representation of space. The different views on the causes of this disorder have contributed to the development of various therapeutic approaches: ranging from the use of typical behavioral interventions to the application of specific neuro-modulation, and stimulation techniques as well as drug treatment attempts. Despite this, only the training of visual scanning has been so far recognized as “good practice standard”. Other interventions are recommended as a therapeutic option or are experimental and require further research on their effectiveness. Combined treatments which include various therapy approaches, are also being analyzed. It seems that for the further development of the treatment methods of hemineglect the most important is consideration of its pathomechanism not as a single entity, but as a set of interrelated cognitive dysfunctions which can directly cause or indirectly exacerbate the asymmetry in the visual scanning of space.

W artykule dokonano przeglądu najbardziej znanych koncepcji teoretycznych dotyczących patomechanizmu zespołu zaniedbywania i ich implikacji terapeutycznych. Najczęstszym i najbardziej inwalidyzującym wariantem tego zespołu jest lewostronne zaniedbywanie wzrokowo-przestrzenne, wynikające zwykle z uszkodzenia okolic skroniowo-ciemieniowych prawej półkuli mózgu. Przejawia się ono trudnościami w wykrywaniu, a nawet wyobrażaniu sobie przez chorych bodźców wzrokowych pochodzących z lewej części przestrzeni, czego nie można wytłumaczyć podstawowymi ubytkami sensorycznymi, jak np. niedowidzeniem połowiczym. Zaniedbywanie wzrokowe wiązane jest najczęściej z patologią uwagi przestrzennej oraz innymi dysfunkcjami uwagowymi, a także ze zniekształceniem tzw. wewnętrznej (mózgowej) reprezentacji przestrzeni. Odmienność poglądów, co do przyczyn tego zaburzenia przyczyniła się do rozwoju różnych metod terapii: począwszy od stosowania interwencji typowo behawioralnych aż po wprowadzanie technik neuromodulacji i stymulacji mózgu oraz próby leczenia farmakologicznego. Mimo to, jedynie trening przeszukiwania wzrokowego uzyskał dotąd status „praktycznego standardu” w postępowaniu terapeutycznym. Pozostałe interwencje są zalecane jako opcja terapeutyczna bądź mają charakter eksperymentalny i wymagają dalszych badań nad ich skutecznością. Analizie poddaje się też metody kombinowane, powstałe z połączenia różnych podejść terapeutycznych. Wydaje się, że dla dalszego rozwoju metod terapii chorych z zaniedbywaniem wzrokowo-przestrzennym ważne jest wiązanie patomechanizmu tego zaburzenia nie z jednostkową dysfunkcją, lecz zbiorem współzależnych dysfunkcji poznawczych mogących bezpośrednio powodować lub pośrednio nasilać asymetrię we wzrokowym przeszukiwaniu przestrzeni.