Spektakl śmierci – przebieg egzekucji elit w Anglii w XVI i XVII wieku

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie drogi osoby skazanej od wyroku skazującego do wykonania kary w Anglii w XVI i XVII w. Analiza skupia się przede wszystkim na osobach z elit społecznych. Ich procesy oraz stracenia cieszyły się szczególnym zainteresowaniem publicznym. Często wydanie wyroku skazującego na śmierć miało motywy polityczne i dotykało na przykład byłych doradców króla, którzy przestali cieszyć się łaskami władcy. Artykuł porusza problem wyboru metody egzekucji, pory, w jakiej dokonywano stracenia, ubioru skazanego, a także ostatnich słów przez niego wygłoszonych. Uwzględniono również ostatnie chwile osoby, na której dokonywano egzekucji, łącznie z interakcjami, w jakie wchodził on z katem. Przedstawiono między innymi metody, jakimi dokonywano egzekucji, z uwzględnieniem kategorii przestępstw dopasowanych do poszczególnych sposobów wymierzania kary śmierci. Najczęściej skazańcy z wyższych warstw społecznych byli pozbawiani życia poprzez ścięcie głowy. Zdarzały się jednak sytuacje, kiedy stosowano kwalifikowaną karę śmierci. W niniejszej pracy analizie poddano również treść ostatnich mów wygłaszanych przez skazańców. Są one przydatne w przedstawieniu tego, w jaki sposób postrzegano społeczne znaczenie kary śmieci. Pokazują również to, czy skazańcy godzili się z wyrokiem, czy też występowali przeciwko niemu. Podstawę źródłową artykułu stanowią relacje świadków dokonywanych egzekucji. Zostały one przedstawione w korespondencji, kronikach, ale również publikowanych drukach ulotnych. Druki te były łatwo dostępne dla angielskich czytelników, dzięki niskiej cenie. Liczba wytworzonych materiałów dotyczących przebiegu egzekucji wskazuje na duże zainteresowanie tą tematyką wśród mieszkańców Anglii.

The aim of this article is to present the path of a convicted person from a conviction to the execution of a sentence in England in the 16th and 17th centuries. The public was particularly interested in their trials and executions. Often, the issue of a death sentence was based on political motives and it affected, for example, former advisors of the king who had stopped to enjoy the graces of the ruling monarch. The analysis focuses primarily on social elites. Aspects of execution, including the execution method, the time and clothing of the convict, and his last words, are discussed in the article. The methods of execution were outlined, taking into account that some crimes correspond with specific methods of administering the death penalty. It was most common practice to behead the heads of aristocratic convicts. There were, however, instances when the qualified death penalty was applied. I also analyzed in this study the content of the last speeches delivered by the convicts. They provide insight into how the litter penalty has been perceived in society. Also, they show whether the convicts agreed with the sentence or opposed it. Included in the narrative are the last moments of the convict, as well as his interactions with the executioner. The sources of this thesis are the correspondence, chronicles and the paper published in the 16th and 17th century. The amount of published materials concerning the executions shows the interesting in that subject in English society.