The Humanist Lawyer David Hilchen in the Polish Livonian and Polish Courts 1600-1609: The Reflection of His Proceedings in Letters

This article offers an insight to the Early Modern Polish history of law from an unusual perspective: namely, which was the contemporary view to the Polish legal and especially court system. For that, an almost unexplored Early Modern source, the unpublished Latin correspondence by the central humanist of Polish Livonia David Hilchen (1561–1610), is used. In this paper, the principal issue touched by him, his own legal proceedings in the Polish-Lithuanian Commonwealth before the Livonian (Riga’s) and Polish courts against Riga City Council are dealt with. It presents a good example of how, despite many legal obstacles over an elongated period, a case could move from under city jurisdiction to state jurisdiction, even at a time when royal power was not at its strongest.

Artykuł umożliwia wgląd w polską historię prawa czasów wczesnonowożytnych z niezwykłej perspektywy, a mianowicie z punktu widzenia współczesnych uczestników polskiego systemu prawnego, w szczególności systemu sądowego. Z tego względu niniejsza praca prezentuje niezgłębiane dotąd źródła epoki wczesnonowożytnej, niepublikowane listy w języku łacińskim głównego humanisty Polskich Inflantów, Dawida Hilchena (1561–1610). Artykuł koncentruje się na zasadniczej kwestii wskazanej przez Hilchena, jego własnym udziale w postępowaniach przed inflanckimi (ryskimi) i polskimi sądami w powództwie przeciw Ryskiej Radzie Miasta na terytorium Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Przypadek ten stanowi dobry przykład tego, jak łatwo sprawa, pomimo wielu obostrzeń prawnych na przestrzeni dłuższego okresu i mimo nie najsilniejszej w tym czasie władzy królewskiej, była w stanie zmienić swoją właściwość z jurysdykcji miasta na właściwość państwową.