Prezydentura Donalda Trumpa i 25. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych

Zważywszy na silną pozycję prezydenta w amerykańskim systemie ustrojowym, kwestia ciągłości władzy jest kluczowa dla stabilności i bezpieczeństwa nie tylko Stanów Zjednoczonych, lecz także globalnego porządku. Jednym z przepisów regulujących sukcesję głowy państwa jest 25. poprawka Konstytucji, regulująca w sekcji trzeciej i czwartej sytuację, w której prezydent nie jest zdolny do pełnienia swoich obowiązków. Choć sekcja czwarta nie została dotychczas użyta, to głosy dotyczące jej wykorzystania towarzyszyły prezydenturze Donalda Trumpa przez niemalże całą kadencję. Autorka stawia tezę, iż 25. poprawka, szczególnie jej czwarta sekcja, nie została stworzona jako narzędzie usunięcia prezydenta z urzędu i nie może być traktowana jako alternatywa dla procedury impeachmentu, jak miało to miejsce w przypadku prezydentury Donalda Trumpa, szczególnie po ataku na Kapitol w styczniu 2021 r. W artykule zaprezentowano okoliczności wprowadzenia poprawki, analizie poddano jej treść ze szczególnym zwróceniem uwagi na sekcję czwartą oraz zaprezentowano argumenty za oraz przeciw wykorzystaniu poprawki w celu usunięciu 45. prezydenta. Artykuł łączy w sobie rozważania teoretyczne (analiza Konstytucji Stanów Zjednoczonych oraz aktów regulujących kwestię sukcesji w prawie amerykańskim) wraz ze studium przypadku prezydentury Donalda Trumpa.

Given the strong position of the President in the American political system, the issue of continuity of power is crucial for stability and safety not only of The United States but also of the global order. Among provisions regulating the president’s succession, there is the twenty-fifth amendment, in which sections three and fourth regulate the situation in which the president is unable to fulfill his duties. Although section four has never been used, voices supporting the launching of the procedure did accompany Donald Trump’s presidency from the beginning. The author puts forth a thesis that the 25th amendment was not designed as an instrument for the president’s removal and cannot be perceived as an alternative for impeachment procedure. The article presents circumstances surrounding the amendment’s introduction, analyzes its content with special attention given to section four and presents arguments for and against using the amendment to remove Donald Trump. Presented research combines theoretical considerations (analysis of the US Constitution and provisions regulating the issue of presidential succession) with a case study (Donald Trump’s presidency).