Znaczenie irańskiej opozycji antyreżimowej dla polityki zagranicznej Baracka Obamy

Od 1979 roku reżim irański jest w zasadniczym konfl ikcie ze światem Zachodu, a szczególnie z USA i Wielką Brytanią oraz Izraelem. W tak długim okresie dochodziło do okresowych zmian, z którymi administracja USA wiązała pewne nadzieje. Niemniej jednak, mimo chwilowych okresów pozornej odwilży w stosunkach dwustronnych, za każdym razem następował powrót do tradycyjnej wrogości między Islamską Republiką Iranu a USA. Jednocześnie społeczeństwo irańskie jest narażone na nieustanne represje ze strony władz. Zachodzi więc zasadnicze pytanie, w jaki sposób i czy w ogóle Zachód, a przede wszystkim USA jako mocarstwo globalne, o największym potencjale militarno-operacyjnym pozwalającym na oddziaływanie w każdym rejonie świata, powinny reagować na sytuację i wydarzenia w Iranie. Celem artykułu jest poddanie analizie charakteru oraz sposobów działania najważniejszych irańskich grup opozycyjnych, a także ich znaczenia dla programu politycznego USA zawartego w tzw. doktrynie Obamy (2009). Analiza najważniejszych grup opozycyjnych pozwoli na określenie stopnia możliwej ich współpracy z USA, jak i ich potencjału do sprawowania władzy w Iranie w sposób jak najbardziej demokratyczny.

Since 1979, the Iranian regime is in a fundamental conflict with the Western world, especially the US, Britain, and Israel. In such a long period, there have to be periodic changes which the US administration had some high hopes for. However, despite temporary periods of apparent thaw in bilateral relations, each time it is followed by a return to the traditional hostility between the Islamic Republic of Iran and the United States. At the same time, Iranian society is exposed to constant repression from the authorities. There is, therefore, a fundamental question, how, or even if, the West, and primarily the US as a global power, with the biggest military and operational potential, allowing for interaction in every region of the world, should react to the situation and developments in Iran. The aim of the article is to review the nature and methods of operation of main Iranian opposition groups as well as their significance for the political program contained in the so-called Obama’s doctrine (2009). Analysis of major opposition groups will determine the degree of their possible cooperation with the US and their capacity to exercise power in Iran in the most democratic way.