Badania tolerancji dla odjazdów punktualnych w miejskiej komunikacji zbiorowej na przykładzie Kielc

Badania oceny punktualności miejskiej komunikacji zbiorowej w polskich miastach są wykonywane stosunkowo często. Na ogół dotyczą one znaczenia i bieżącej oceny punktualności, natomiast dyskusje na temat samej istoty i postrzegania punktualności są prowadzone dość rzadko. W niniejszym artykule przedstawiono problem zmiennych oczekiwań pasażerów w zakresie punktualności kursowania pojazdów transportu zbiorowego, w zależności od etapu wykonywanej podróży. Zwrócono uwagę na problem postrzegania odjazdów przyspieszonych lub opóźnionych względem rozkładu jazdy, jako mieszczących się w granicach odjazdu punktualnego. W dalszej części artykułu omówiono metodykę prowadzenia badań kwestionariuszowych nad tolerancją odjazdu punktualnego, a następnie przedstawiono wyniki takich badań wykonanych w Kielcach. Istotne, że respondenci podawali maksymalne wartości opóźnień i przyspieszeń w odniesieniu do sprecyzowanej linii, którą zamierzali kontynuować podróż. Zasadniczą część artykułu stanowią analizy wpływu częstości korzystania z komunikacji miejskiej, subiektywnej oceny punktualności oraz motywacji podróży na zmiany w postrzeganiu odjazdów punktualnych. Wyniki analiz pokazały duże zróżnicowanie postrzegania odjazdów punktualnych w Kielcach. Można je wykorzystać na etapie planowania obsługi komunikacyjnej, w tym rozkładów jazdy. Zaprezentowana metodyka badań kwestionariuszowych może być z powodzeniem stosowana w innych miastach, możliwe jest również rozszerzenie zakresu czynników klasyfikujących o powody wyboru linii, częstotliwość kursowania linii czy wymagania w zakresie komfortu podróży.

Researches on punctuality of public transport in Polish cities are conducted relatively frequently. They usually refer to significance and current evaluation of punctuality although discussions on the substance and considering punctuality are conducted uncommonly. This article presents an issue of unstable expectations of passengers as far as punctuality of public transport depending on the phase of the journey. It is underlined that departures stepped-up and delayed (in reference to the timetable) are considered as punctual. Further methodology of questionnaire on punctual departures is discussed and then results of researches conducted in Kielce are presented. It is important that respondents had presented maximal delay and advancing in reference to the specific line they intended to continue a journey. Basic part of the article consists on the frequency analysis of urban public transport use and subjective evaluation of punctuality as well as journey motivation as far as changes of punctual departures perception. Results of analysis have proved big diversity of punctual departures perception. It may be used during planning phase of transport services, including timetables. Presented methodology of questionnaire’ researches may be applied successfully in other cities. It is also possible to extend scope of factors determining motives of choice of the specific line; frequency of its running or expectations as far as comfort of journey.