Normatywne prędkości autobusów na wydzielonych pasach w warunkach zbliżonych do ruchu swobodnego

W procesie planowania usprawnień dla pojazdów komunikacji zbiorowej bardzo istotne znaczenie ma precyzyjne określenie czasu przejazdu. O ile w przypadku modelowania stanu istniejącego można posiłkować się nawet bardzo dokładnymi wynikami pomiarów, o tyle w przypadku rozwiązań nowych – już tego komfortu nie ma. Często się zdarza, że w celu zwiększenia efektywności funkcjonalnej i ekonomicznej proponowanych rozwiązań w procesie modelowania przyjmowane są zbyt optymistyczne prędkości przejazdu. Są one bardzo trudne lub wręcz niemożliwe do osiągania po wdrożeniu inwestycji. W referacie skoncentrowano się na odcinkach z pasami autobusowymi, pracującymi w warunkach umiarkowanego wpływu sygnalizacji świetlnej i ruchu innych pojazdów, a więc takich, na których straty czasu autobusów są stosunkowo niewielkie. Omówiono zmienność czasu przejazdu autobusów na podstawie badań przeprowadzonych na specjalnie wybranych odcinkach z „szybkimi” pasami autobusowymi w Krakowie i Warszawie. W badaniach tych wykorzystano technikę GPS, co umożliwiło pozyskanie szczegółowych profili prędkości autobusów oraz precyzyjne określenie miejsc i czasu zatrzymań. Przeanalizowano zależność średnich prędkości przejazdu oraz prędkości komunikacyjnych od długości odcinków międzyprzystankowych. Wynikiem tej analizy są wartości normatywne, które mogą być wykorzystywane w modelowaniu symulacyjnym sieci transportowych z odcinkami z wydzielonymi pasami autobusowymi. Wartości te mogą być również stosowane jako punkt odniesienia do wyznaczania strat czasu autobusów na ciągach z wydzielonymi pasami dla autobusów.

In the planning process of improvements for public transport buses, precise determination of bus running times is very important. It often happens that too optimistic values of buses’ speeds are assumed, which are very difficult to achieve after implementation of the planned solutions. This paper focuses on the sections with separated bus lanes, working with a moderate impact traffic light and the movement of non-public transport vehicles. On these sections the time losses of buses are relatively small. There was discussed the variability of bus running times, based on measurements’ results carried out on specially selected sections of “fast” bus lanes in Krakow and Warsaw. During these measurements the GPS technology was used, allowing to obtain detailed profiles bus speeds and precise determination of stoppings. Also the dependence of average running speed (and stop-to-stop speed) from the length of stop-to-stop section was analyzed. One of the result of work is the group of normative speeds that can be used in modeling of transport networks with sections with separate bus lanes. These values can also be used as reference points for determining the bus time losses on the sections with separated bus lanes.