Granice Rzeczypospolitej Polskiej jako wyzwanie dla bezpieczeństwa państwa

Niniejszy artykuł jest próbą zaprezentowania (oczywiście w ogólnym zarysie) charakterystyki polskiej granicy państwowej w odniesieniu do jej znaczenia dla sfery bezpieczeństwa państwa. Prowadzone rozważania dowodzą, że granica jest szczególną wartością dla każdego państwa, stanowiąc przede wszystkim o jego terytorialnym zwierzchnictwie, określając jego podstawowy atrybut, którym jest terytorium. Z kolei to warunkuje, że poddawana jest ona wielu zmiennym w czasie oraz w swej istocie zagrożeniom. To nie tylko te zagrożenia, które są wynikiem aktywności nieprzyjaźnie lub wręcz wrogo odnoszących się państw, najczęściej państw sąsiadujących, to jednak także szereg zagrożeń, których źródłem jest działalność kryminalna zorganizowanych, bardzo często międzynarodowych, a nawet o zasięgu międzykontynentalnym, grup przestępczych. Współczesne uwarunkowania społeczno-polityczne generują szereg problemów, z którymi musi sobie radzić administracja państwowa, a radzenia z dotąd nieznanymi jak najszybciej się nauczyć. Bez wątpienia granica państwowa jest tą płaszczyzną aktywności administracji państwa. Powyższa konkluzja powoduje, że aby skutecznie chronić granice, państwo musi stworzyć system wyspecjalizowany w tym kierunku. W odniesieniu do problemu ochrony granic współczesnego państwa wyraźnie dostrzegalny jest dualizm charakteru ochrony granicy przejawiający się z jednej strony w konieczności ochrony nienaruszalności granicy, a z drugiej w konieczności ochrony przed przenikaniem przez nią w głąb państwa wielu poważnych zagrożeń. Przede wszystkim z tej przyczyny współcześnie nie wystarczy jedna instytucja. W polskich realiach wyzwanie to w różnym zakresie powierzone zostało kilku instytucjom realizującym zadania w różnych obszarach działalności państwa. Spośród nich szczególną formacją jest Straż Graniczna.