„Konserwatyzm - otwartość na zmiany” jako wymiar wartości różnicujący postawy wobec kultury i tradycji narodowych - raport z badań

The main aim of this research is a diagnosis of attitudes to national culture and traditions. It has been assumed that attitudes depend on a system of values and variation on ’conservatism -openness to change’ dimension. The sample consists of 368 students. The theoretical framework is based on the concept of Schwartz and his Portrait Values Questionnaire (PVQ) has been used. The diagnosis of attitudes is made with a set of contrasting beliefs about the role of culture and national traditions (Reykowski). The results confirms one of the stated hypothesis: students who support cultural openness towards the West, better appreciate values which constitute ’openness to change’, i.e. ‘self-direction-thought’, ‘self-direction-action’, and ‘stimulation’. The second hypothesis stating that the embrace of one’s cultural heritage is linked with the acceptance of the value ‘conservatism’ is not confirmed. A statistically significant difference is ascertain according to one conservative value type, i.e. ‘humility’ and it is significant only for one attitude.

W niniejszym badaniu dokonano diagnozy postaw wobec kultury i tradycji narodowych. Założono, że są one uzależnione od systemu wartości, jego zróżnicowania w wymiarze „konserwatyzm - otwartość na doświadczenie”. Badaniami objęto 368 studentów. Rozważania teoretyczne przeprowadzono na gruncie koncepcji Schwartza i wykorzystano stworzony przez tego autora Portretowy Kwestionariusz Wartości (PVQ). W diagnozie postaw posłużono się zestawem opozycyjnych przekonań na temat roli kultury i tradycji narodowych (Reykowski). Uzyskane wyniki badań potwierdziły jedną z hipotez: studenci opowiadający się za kulturowym otwarciem na Zachód cenili wyżej typy wartości wchodzące w skład „otwartości na zmiany”, tj. „kierowanie sobą w myśleniu”, „kierowanie sobą w działaniu” i „stymulacja”. Nie została potwierdzona natomiast hipoteza druga, zgodnie z którą docenienie własnego dorobku kulturowego wiąże się z akceptacją wartości „konserwatyzm”. Różnice istotne statystycznie stwierdzono w przypadku jednego konserwatywnego typu wartości, tj. „pokora”, i to tylko w jednej postawie.