Resilence a poczucie stresu i samoskuteczności u małżonków/partnerów osób z nabytą niepełnosprawnością ruchową

Przedmiotem opracowania jest analiza relacji między resilience ujmowanym w kategorii względnie stałej cechy osobowościowej a samoskutecznością i stresem u małżonków i partnerów osób z nabytą niepełnosprawnością ruchową. W badaniach wzięły udział 93 osoby. Materiał zebrano za pomocą następujących narzędzi badawczych: Kwestionariusz Poczucia Stresu (KPS) (Plopa, Makarowski), Skala Uogólnionej Własnej Skuteczności (GSES) (Schwarzer, Jerusalem, adaptacja – Juczyński) oraz Skala Pomiaru Prężności SPP-25 (Ogińska-Bulik, Juczyński). Ustalono statystycznie istotne związki między resilience postrzeganym jako prężność psychiczna a ogólnym poczuciem stresu i jego dwoma wymiarami – napięciem emocjonalnym i stresem intrapsychicznym. Potwierdzono również związek między resilience a samoskutecznością, przy czym największy wkład w wyjaśnienie zmiennej zależnej, jaką jest poczucie własnej skuteczności, zanotowano w przypadku wymiaru prężności Kompetencje osobiste do radzenia sobie i tolerancja negatywnych emocji. Przeprowadzone analizy prowadzą do wniosku, że resilience pełni funkcję predykcyjną w stosunku do zmiennych objaśnianych przyjętych w modelu teoretycznym: poczucia stresu i własnej skuteczności w radzeniu sobie w sytuacjach trudnych.

The paper focuses on the analysis of the relationship between resilience understood as a relatively permanent personality trait and self-efficacy and stress among spouses and partners of people with acquired motor disabilities. The study covered 93 people. The following research tools were used to collect data: Perceived Stress Questionnaire (KPS) (Plopa & Makarowski), Generalized Self-Efficacy Scale (GSES) (Schwarzer & Jerusalem, adapted by Juczyński), and Resilience Assessment Scale (SPP-25) (Ogińska-Bulik & Juczyński). Statistically significant relationships were found between resilience and overall perceived stress and its two dimensions – emotional tension and intrapsychic stress. Also, the relationship between resilience and self-efficacy was confirmed, and the dimension of resilience of personal competencies to cope and tolerance of negative affect was crucially important in explaining the dependent variable, i.e., perceived self-efficacy. The analyses performed lead to the conclusion that resilience plays a predictive function for the response variables included in the theoretical model, i.e., for perceived stress and self-efficacy in coping with challenging situations.