Zmiany na rynku prywatnych przewoźników w miejskim transporcie zbiorowym w Lublinie

Transport zbiorowy w każdym większym mieście obsługiwany jest przez przewoźników komunalnych oraz przewoźników prywatnych. Na lubelskim rynku przewoźnicy prywatni działali od 1990 roku, wykonując przewozy wkomponowane w rozkład jazdy przewoźnika gminnego. Przykład Lublina nie został powtórzony w żadnym polskim mieście. Prywatni przewoźnicy funkcjonują do dziś, lecz w zupełnie innej formie niż na przełomie XX i XXI wieku. Wszystko zostało uporządkowane dzięki powstaniu Zarządu Transportu Miejskiego w Lublinie, który ujednolicił lubelski transport zbiorowy. W artykule przedstawiono krótki zarys prywatnej komunikacji miejskiej od początku wejścia na rynek oraz zmiany, jakie zaszły do tej pory. Przetargi organizowane przez lubelski ZTM ogłaszane są na obsługę konkretnej liczby wozokilometrów ujętych w danej liczbie rozkładów. Przewoźnicy w większości przypadków nie otrzymują do obsługi na wyłączność całej linii, lecz jedną lub kilka brygad (rozkładów), a dana linia obsługiwana jest przez dwóch lub więcej przewoźników (np. linia 10 i 17). Spowodowane jest to m.in. tym, że po rozstrzygnięciu pierwszych przetargów w 2010 roku przewoźnicy prywatni otrzymali do obsługi rozkłady, które wcześniej obsługiwane były przez tzw. komunikację prywatną. Ze względu na to, iż jest to wyjątkowo rzadko spotykana sytuacja na rynkach komunikacji miejskiej w Polsce, w niniejszym artykule zostanie szerzej omówiona m.in. formuła przetargów na obsługę linii w Lublinie. Artykuł zawiera opis założeń, na podstawie których rozstrzygane są przetargi, oraz wygląd umowy, jaką zawiera Zarząd Transportu Miejskiego w Lublinie z wyłonioną w przetargu prywatną firmą obsługującą komunikację miejską.

Public transport in every larger city is serviced by municipal and private carriers. On the Lublin transport market, private carriers have been functioning since 1990, providing transport services included in the schedule of communal carriers. Lublin’s example is unique comparing to other Polish cities. Private carriers operate today but in a completely different form than at the turn of the 21st century. Launch of the Public Transport Authority in Lublin resulted with the regulation of the transport system in the city and its unification. This article presents a short outline of private urban transport since its origins at the market and the changes that have been taking place so far. Public procurement procedures are organized by the Public Transport Authority (ZTM) in Lublin to provide services on the a precise number of vehicle-kilometers scheduled in a specific timetables. In most of the cases carriers do not operate on the entire line, but one or several units (timetables), the line is operated by two or more carriers (for example lines 10 and 17). This is caused by the fact that private carriers selected in the first public procurement procedures in 2010, were contracted to the schedules previously operated by the so-called „private transport”. Since it is an unusual situation for the public transport market in Poland, the article further discusses, i.a. the formula of public procurement procedures for the operation of particular transport lines in Lublin. This article also describes assumptions for the selection of contractors as well as a draft of the agreements that Public Transport Authority in Lublin concludes with private carrier (selected in the public procurement procedures) for providing public transport services.