Beneficjenci bilokacji. Uwarunkowania i konsekwencje jednoczesnych startów do dwóch jednostek samorządowych

Jednoczesny start w wyborach gminnej egzekutywy (wójtów, burmistrzów i prezydentów miast) oraz organów samorządów wyższego szczebla (rad powiatowych i sejmików wojewódzkich) - nazwany przez nas „bilokacją” - został uniemożliwiony przez zmiany kodeksu wyborczego, uchwalone w 2018 r. Skala tego zjawiska, jak też i jego konsekwencje, nigdy wcześniej nie były poddane systematycznej analizie, choć pojawiło się ono już w 2002 r., wraz z bezpośrednimi wyborami gminnych włodarzy. Nasz artykuł pokazuje, kto - i z jakim skutkiem - wykorzystywał taką możliwość we wcześniejszych wyborach ze szczególnym uwzględnieniem 2014 r. Bilokacje okazały się praktyką powszechną, choć nie dominującą. Ich polityczne konsekwencje były znaczące, natomiast wzór przez nie tworzony był równie skomplikowany, co odległy od intuicyjnych wyobrażeń. Nasze analizy pokazują, że eliminacja takiej opcji nie oznaczała usunięcia znaczących patologii, natomiast mogła przyczynić się do negatywnych zjawisk widocznych w wyborach 2018 r.

Dual candidacy to the local executive (the commune head, the mayor, the city president) and higher levels of local legislative (county councils, provincial assemblies) – which we call „bilocation” – was prohibited by the amendments to the Electoral Code adopted in 2018. The scale of this phenomenon nor its consequences have never been subject to systematic analysis before, although it appeared as early as 2002, along with direct elections of mayors. Our paper shows who – and with what success – used this possibility in the previous elections, in particular in 2014. Bilocations turned out to be common, though not dominant practice. Their political ramifications were significant, yet the pattern they form – complex and far from intuitive. Our analysis shows that excluding such a possibility did not remedy existing pathologies but could have contributed to the negative phenomena visible in the 2018 elections.