Nietykalność parlamentarna a COVID-19

Opracowanie jest poświęcone relacjom pomiędzy instytucją nietykalności parlamentarnej a niektórymi rozwiązaniami stosowanymi w celu zapobiegania lub zwalczania chorób zakaźnych, w tym COVID-19. Z art. 105 ust. 5 Konstytucji RP wynika zakaz pozbawiania lub ograniczania wolności członka parlamentu bez zgody właściwej izby, z wyjątkiem ujęcia go na gorącym uczynku popełnienia przestępstwa i jeżeli jego zatrzymanie jest niezbędne do zapewnienia prawidłowego toku postępowania. Tymczasem w przepisach przeciwepidemicznych odnoszących się m.in. do COVID-19 przewidziano rozwiązania, takie jak kwarantanna, izolacja domowa czy przymusowa hospitalizacja, które kolidują z literalnie odczytywaną konstytucyjną regulacją nietykalności parlamentarnej. W stosunku do osób opierających się zastosowaniu wymienionych rozwiązań istnieje możliwość skorzystania ze środków przymusu bezpośredniego. Autorzy, opierając się na skonstruowanej przez Trybunał Konstytucyjny koncepcji oceny wartości dóbr prawnie chronionych, dochodzą do wniosku, że pomimo braku wyraźnej regulacji konstytucyjnej w tym zakresie, jest możliwe zastosowanie przepisów przeciwepidemicznych w stosunku do członków polskiego parlamentu. W tym przypadku takie wartości jak życie i zdrowie ludzi przeważają nad dobrem prawnym chronionym przez nietykalność parlamentarną.

The article is devoted to the relationship between the institution of parliamentary inviolability and certain measures used to prevent or combat infectious diseases, including COVID- 19. Article 105 sec. 5 of the Constitution of the Republic of Poland prohibits deprivation or restriction of freedom of a member of parliament without the consent of the competent chamber, except his apprehension in the act of committing a crime and if a detention is necessary to ensure the proper course of the proceedings. At the same time, anti-epidemic regulations relating, inter alia, to COVID-19, provides for the possibility to apply measures such as quarantine, home isolation or forced hospitalization that appear to conflict with constitutional regulation of parliamentary inviolability. Furthermore, the law foresees a possibility to apply direct coercion to people resisting the application of such measures. The authors, relying on the concept of assessing the value of legally protected goods, developed by Constitutional Tribunal, conclude that, despite the lack of an explicit constitutional regulation in this regard, it is possible to apply anti-epidemic regulations to members of the Polish parliament. In this case, values such as human life and health prevail over the legal good protected by the institution of parliamentary inviolability.