Skutki klauzuli abuzywnej dla ważności umowy na tle umów kredytowych indeksowanych we frankach szwajcarskich

Artykuł ma na celu ukazanie konsekwencji uznania w drodze kontroli indywidualnej za nieuczciwe postanowień zawartych w umowach kredytowych indeksowanych we frankach szwajcarskich. Zwięźle przedstawiono w nim ewolucję regulacji dotyczących klauzul abuzywnych oraz przesłanki uznania klauzuli za niedozwoloną. Omówiono również różnice pomiędzy indywidualną a abstrakcyjną kontrolą postanowień wzorca umowy. Artykuł ukazuje także rozbieżne poglądy w orzecznictwie w kwestii możliwych dla obrotu prawnego konsekwencji uznania klauzuli umownej za niedozwoloną. Zwrócono uwagę na imponujący dorobek orzecznictwa europejskiego w przedmiocie niedozwolonych klauzul w obrocie konsumenckim oraz przedstawiono proponowane w Polsce rozwiązania w zakresie podmiotowego rozszerzenia skuteczności orzeczenia o uznaniu klauzuli za niedozwoloną. W dalszej części artykułu przedstawiono możliwe sposoby zmiany treści umowy po uznaniu jej postanowień za niedozwolone, przy uwzględnieniu dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w tym zakresie. Omówiono kwestie skutków zamieszczenia w umowie klauzuli abuzywnej dla waż noś ci umowy, która nabrała szczególnego znaczenia w kontekście kredytów konsumenckich powiązanych z kursem waluty obcej. Przedstawiono wybrane stanowiska sądów polskich, w tym także Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, oraz Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w przedmiocie stosowania tzw. podwójnych mierników wartości, które powszechnie występowały w umowach kredytowych indeksowanych według kursu waluty obcej. Dalsza część pracy przedstawia możliwe konsekwencje stwierdzenia nieuczciwości klauzuli waloryzacyjnej w umowach indeksowanych w walutach obcych. Stwierdzono, iż liczne klauzule niedozwolone stosowane przez banki powodują konieczność wypracowywania nowych rozwiązań , by minimalizować negatywne konsekwencje dla obrotu gospodarczego. Autorka przedstawiła własne postulaty de lege ferenda, które mogą przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa kredytobiorców.