Wpływ instrumentów finansowych związanych z funkcjonowaniem strefy płatnego parkowania na zrównoważoną mobilność pracowników Urzędu Miasta Krakowa

Stały wzrost znaczenia motoryzacji indywidualnej w podróżach miejskich zmusza władze samorządowe do podejmowania działań służących zrównoważonej mobilności. W celu podniesienia skuteczności tych działań stosuje się różne narzędzia, wśród których duże znaczenie odgrywają narzędzia finansowe. Artykuł przedstawia charakterystykę najczęściej stosowanych tego typu instrumentów oraz prezentuje ich skalę wykorzystania w Krakowie. Ponadto przedstawia wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród pracowników Urzędu Miasta Krakowa po rozszerzeniu strefy płatnego parkowania w mieście (duży zakład pracy, zatrudniający ponad dwa tysiące osób zlokalizowany w dużej części w strefie płatnego parkowania, z małą liczbą wewnętrznych parkingów dla pracowników). Głównym celem przeprowadzonych badań było zbadanie wpływu stosowanych instrumentów finansowych wykorzystujących opłaty za parkowanie na zmianę zachowań transportowych użytkowników motoryzacji indywidualnej. Przeprowadzone badania dowodzą, że wprowadzony instrument kształtuje zrównoważoną mobilność w mieście. Przede wszystkim co trzeci badany podróżujący do pracy własnym samochodem zmienił swoje zachowania transportowe: zrezygnował z podróżowania transportem indywidualnym na korzyść transportu zbiorowego, wspólnych podróży jednym samochodem oraz podróży intermodalnych. Ponadto w grupie badanych, którzy po rozszerzeniu strefy płatnego parkowania nie zmienili swoich zachowań transportowych, zmniejszyła się częstotliwość podróżowania transportem indywidualnym przynajmniej w obszarach objętych płatnym parkowaniem: 1/3 w ogóle nie wjeżdża w strefy płatnego parkowania, a 16% podróżuje samochodem w strefy płatnego parkowania rzadziej niż przed ich wprowadzeniem.

Constant growth of private sector participation in urban transport forces local authorities to undertake activities aimed at sustainable mobility. To make those activities more effective different tools are implemented, and among them financial instruments are of significant importance. The article presents characteristics of the most frequently applied instruments and examples of its application in Cracow. Besides, results of survey among Municipality of Cracow’ employees concerning enlargement of paid parking zone. The survey were aimed at the research on influence of applied financial instruments on change of transport behavior among private cars users. The survey confirms that application of this instrument shapes sustainable mobility in the city. First of all, approximately 33% of respondents have changed their transport behavior moving from cars into public transport, car sharing and intermodal transport. Besides, among respondents who have not changed their transport behavior frequency of rides by private cars has been reduced in the paid parking areas: 33% don’t enter the zone and 16% of drivers travel less frequently the before determination of the zone.