Motywy zabójstw homoseksualnych. Część 1 Ogólna struktura motywów zabójstw homoseksualnych

W artykule została przedstawiona ogólna struktura osobowościowego i sytuacyjnego tła motywacyjnego sprawców zabójstw homoseksualnych, m.in. na podstawie ustalonych lub hipotetycznych motywów wiodących i ubocznych popełnienia tych czynów, przy czym zastosowano tutaj podział motywów w aspekcie psychologicznym J. K. Gierowskiego. W prowadzonych dotychczas badaniach podział motywów zabójstw jest zróżnicowany w zależności od: metodologicznego podejścia badaczy, przyjętego nazewnictwa i od występującego tła motywacyjnego. Należy więc zaznaczyć, iż wyróżnienie trzech głównych motywów wiodących w wymienionym aspekcie psychologicznym można w zasadzie odnieść do wszystkich dotychczasowych podziałów i kategorii zabójstw, bez szkody dla przyjętej metodologii badań. Jednakże niejednokrotnie wskazanie głównego motywu działania sprawcy może być znacznie utrudnione, nawet w sytuacji gdy pozostawione ślady zdają się na taki motyw wskazywać. Poza tym należy pamiętać o możliwości pozorowania motywu przez sprawcę zabójstwa, czym jest np. podpalenie mieszkania ofiary. Takie wypadki notowano w zabójstwach homoseksualnych, gdzie sprawcy podpalali mieszkania ofiar lub chcieli spowodować wybuch gazu dla zatarcia śladów i upozorowania innego motywu albo nieszczęśliwego wypadku. Z przeprowadzonych badań wynika, iż sprawcy zabójstw homoseksualnych nie stanowią jednolitej grupy, dlatego nie można określić ich typowej sylwetki psychospołecznej. Nie występuje też jedna kategoria motywów popełnienia tych czynów. W ogóle problematyka motywów tego rodzaju zbrodni nie jest dostatecznie opracowana w polskiej literaturze kryminologicznej. Duża grupa sprawców to również młodociani a wiele zabójstw popełnionych należałoby zaliczyć do grupy retorsyjno-odwetowych, podobnie jak w innych kategoriach tych zbrodni. Łącznie można określić, iż na 111 badanych zabójstw homoseksualnych 45 (39 wykrytych i 6 niewykrytych), tj. 40,5% zostało popełnionych z motywów emocjonalnych, gdzie poczucie krzywdy, chęć zemsty i inne zachowania emocjonalno-afektywne były dominujące, zaś wśród zabójstw z motywów racjonalnych 33 (23 wykryte i 10 niewykrytych), tj. 29,7% zostało popełnionych na tle ekonomicznym; 8, tj. 7,2% na tle seksualno-ekonomicznym i 5, tj. 4,5% na tle seksualnym, w tym trzy mordy z lubieżności na małoletnich chłopcach (jeden niewykryty). W sumie 41,4 % zabójstw zostało popełnionych z motywów racjonalnych. Ponadto 20, tj. 18% zabójstw (1 wykryte i 19 niewykrytych) zostało popełnionych z motywów nieustalonych. Wśród wykrytych sprawców zabójstw stwierdzono, że 34 (41,5%) z nich uprawiało prostytucję homoseksualną. Dokonali oni 31 zabójstw homoseksualnych, których ofiarami padły 34 osoby. Przy czym 17 (tj. 50%) sprawców uprawiających prostytucję dokonało 15 zabójstw na tle ekonomicznym (motywy racjonalne). W kategorii motywów racjonalnych nie zanotowano sprawców uprawiających prostytucję, którzy dokonaliby zabójstw na tle seksualno-ekonomicznym lub tylko na tle seksualnym. Jeden ze sprawców uprawiających prostytucję dokonał zabójstwa z motywów nieustalonych. Pozostałych 16 (tj. 47,1 %) sprawców popełniło zabójstwa z motywów emocjonalnych.