Język jako medium poznawcze – edukacja językowa

W artykule zadaję pytanie o miejsce edukacji językowej w skomplikowanych procesach dochodzenia jednostki do rozumienia świata. Odpowiedź wymaga integracji wiedzy z różnych dziedzin nauki. Odwołuję się m.in. do teorii lingwistycznych, psycholingwistycznych, socjologicznych, psychologicznych, chociaż opisuję je z perspektywy pedagogicznej. Prezentuję rodzaj modelu w opisie językowego funkcjonowania człowieka, ukazując poszczególne sfery poznawcze we wzajemnych zależnościach. Dla przejrzystości opisu sprowadzam te relacje do trzech sfer, które zostały wyodrębnione przez Jürgena Habermasa – świata przedmiotowego, podmiotowego i sfery intersubiektywnej. Na tym tle przyglądam się wczesnej edukacji językowej. Zwracam uwagę na znaczenie sfery intersubiektywnej dla kształtowania się obrazu świata w edukacji języka ojczystego oraz języka obcego.

In this article, I pose a question concerning the place of language education in the complex processes of an individual's coming to understand the world. The answer requires integration of knowledge from various academic fields. I refer to linguistic, psycholinguistic, sociological and psychological theories, among others, although I describe them from a pedagogical perspective. I present a type of model in the description of human linguistic functioning, portraying individual cognitive spheres in mutual dependencies . For the sake of descriptive clarity, I reduce these relations to three spheres as distinguished by Jürgen Habermas – the objective world, the subjective world, and the intersubjective sphere. Against this background, I examine early language education. I focus on the importance of the intersubjective sphere in shaping of the world image in the mother tongue and foreign language education.