The Works of Marc Chagall in Polish Poetry (from the 1950s to the 1980s)

The article presents a profound and artistically very successful phenomenon of the reception of Marc Chagall’s works in Polish poetry form the 1950s to the 1980s. Different from the reception of Chagall in other “Western” literatures (examples discussed in the article derive from French poetry), the Polish reception is marked first of all by the events of the Second World War and the Holocaust. As during the war almost all material and cultural traces of the Jewish presence in Poland were annihilated, the works of Chagall became a point of reference for many poets (e.g. Jerzy Ficowski, Joanna Kulmowa, Janusz S. Pasierb, Tadeusz Śliwiak), enabling them to express a part of Polish culture which was tragically deprived of its own forms of expression and existence.

Artykuł przedstawia zjawisko intensywnej i niezwykle owocnej pod względem artystycznym recepcji twórczości Marca Chagalla w polskiej poezji w okresie od lat pięćdziesiątych do lat osiemdziesiątych XX wieku. Przebiegająca innym rytmem niż zachodząca na gruncie zachodnim (w artykule omawiany jest przykład poezji francuskiej), polska recepcja poetycka dzieł Chagalla naznaczona jest przede wszystkim cieniem wydarzeń drugiej wojny światowej i Holocaustu. W sytuacji zniszczenia podczas wojny kulturowych i materialnych śladów obecności wspólnoty żydowskiej na ziemiach polskich malarstwo Chagalla staje się dla wielu poetów (m. in. Jerzego Ficowskiego, Joanny Kulmowej, Janusza S. Pasierba, Tadeusza Śliwiaka) punktem odniesienia umożliwiającym wysłowienie tej części kultury polskiej, która własnych sposobów ekspresji i istnienia została tragicznie pozbawiona.