Wpływ dodatku na zużycie węzłów trących pracujących w obszarze: tarcia mieszanego

W opracowaniu przedstawiono wyniki badań doświadczalnych z zakresu modyfikowania warunków pracy węzłów tarcia trzema preparatami – dwoma wytwarzającymi na powierzchni elementów warstwę ceramiczną i jednym modyfikującym warstwę wierzchnią na drodze reakcji chemicznej. W ramach pracy przeprowadzono doświadczalne badania na standardowym aparacie czterokulowym próbek smarowanych olejem Castrol Magnatec Diesel 10W-40 bez dodatku (jako olej odniesienia) i z wymienionymi dodatkami w ilości 10% lub 0,1%. Do oceny skuteczności smarowania przyjęto trzy kryteria (obciążenie graniczne Fg, charakterystyka zużycia w funkcji obciążenia nadanego d = f(F), wskaźnik granicznego obciążenia zużycia Goz). Wielkości kryterialne zaczerpnięto z normy PN-76/C-04147 "Badania własności smarnych olejów i smarów". Wyniki opracowano statystycznie przy poziomie ufności 95%, stosując test t-Studenta. Oceniając skuteczność działania badanych środków w oleju Castrol Magnatec Diesel 10W-40, stwierdzono ich pozytywne działanie, chociaż poprawa określanych wskaźników istotnie zależy od badanych materiałów, a uzyskany efekt nie zawsze wart jest poniesionych nakładów.

This paper presents the results of the experimental work on the modification of the operating conditions of working nodes using three preparations: two that create ceramic layers on the surfaces of elements and one modifying the surface layer by chemical reaction. Investigations were carried out using a standard four-ball extreme pressure tester. Specimens were lubricated with Castrol Magnatec Diesel 10W-40 without additives (as basic oil) and with Castrol Magnatec Diesel 10W-40 with the addition of preparations of 10% or 0.1% by volume. To assess the lubrication efficiency of the tested compositions, three criteria were used (limit load Fg, limit wear load index Goz, and wear characteristic as the function of load d = f(F)). Comparative quantities were taken from the Polish standard PN-76/C-04147 "The tests of properties of oils and greases". The results were statistically handled at a confidence level of 95% using Student's t-test. After assessing the working efficiency of tested additives in Castrol Magnatec Diesel 10W-40 oil, a favourable reaction was noticed but improvements of determined quantities fundamentally depends on test materials. It was found that the additives are not always cost effective.