Problemy kształtowania technologicznej warstwy wierzchniej w aspekcie odporności na zacieranie. Cz. 1, Prognozowanie zacierania

Artykuł przedstawia przegląd współczesnej wiedzy dotyczącej mechanizmów inicjujących zacieranie i ocenę stopnia jej wykorzystania w prognozowaniu tego procesu. Wyróżniono pięć podstawowych parametrów/właściwości, które mogą determinować odporność warstwy wierzchniej na ten typ katastroficznego zużywania. Analiza zebranych informacji pozwoliła na stwierdzenie, że w zależności od indywidualnych cech tribosystemu (materiały pary trącej, rodzaj środka smarowego i reżim, w jakim pracuje, środowisko) modele przewidujące początek zacierania mogą bazować na innych przesłankach. Opierając się na takim podejściu do zagadnienia, zaproponowano topologiczną koncepcję kształtowania warstwy wierzchniej o podwyższonej odporności na zacieranie.

The article presents a review of modern knowledge concerning mechanisms of scuffing activation and the evaluation of the level of its application in the prediction of this process. Five basic groups (temperature, debris, energetic, structural and boundary layer durability) of parameters/features were selected that can determine the resistance of the surface layer to this type of catastrophic wear. The analysis of acquired data indicated that models representing the interdependence of individual features of the tribosystem (friction pair materials, the type of the lubricating medium and the regime of its operation, and the environment), which are used to predict the onset of scuffing, can be based on different premises. A topological concept of the surface layer with increased scuffing performance was proposed using this approach. Additionally, a brief terminological analysis of the scuffing definitions was carried out. Some inaccuracies appearing in the scientific works in the context of determining scuffing were indicated.