Współczesne przemiany w przestrzeni zabytków techniki, przemysłu I sztuki inżynierskiej na przykładzie Krakowa

Przemysłowe dziedzictwo ery polskich miast jest miejscem wszechstronnych zmian po 1989 r. Wśród nich możemywskazywać degradację, ale także ochronę, adaptację budowli do nowych funkcji i powiększającą rolę turystyczną technicznego dziedzictwa. Przykład Krakowa pokazuje, że odpowiednie zagospodarowanie czy podjęcie działań konserwatorskich względem tego rodzaju zabytków może znacznie podnieść atrakcyjność przestrzeni miejskiej. Atrakcyjność ta rozumiana może być na wiele sposobów, dziedzictwo to można bowiem wykorzystać nie tylko do tworzenia nowej oferty turystycznej i muzealnej, lecz także nietypowej oferty usług, kultury, a nawet (w przyszłości) mieszkalnictwa. Nie ulega również wątpliwości, że rewitalizacja zabytków techniki może znacznie wpływać na atrakcyjność wizualnej i estetycznej strony przestrzeni miejskiej. Celem rozważań jest uchwycenie przemian w zagospodarowaniu krakowskich zabytków techniki i ich otoczenia oraz towarzyszących temu zmian krajobrazu miejskiego. Szczególnie ostatnie lata (po 1989 r„ a zwłaszcza po 2000 r.) przyniosły szereg inicjatyw związanych nie tylko z zagospodarowaniem obiektów i terenów poprzemysłowych, lecz także konserwacją mniej znaczących obiektów inżynierskich. Równie interesujące są dalsze perspektywy i wyzwania związane m.in. z budową pierwszych w Krakowie „loftów” czy rozwojem Muzeum Inżynierii Miejskiej.  

Industrial-era heritage ofpolish citiesis a space ofcomprehensive changes that occur after 1989. Among these transitions we can indicate degradation and abandonment, but also conservation, adaptations of buildings to new functions and increasing tourist role of technical heritage. Valuable and differentiated heritage ofthis kind in Cracow was also significantly affected in last 20 years. Numerous examples of adaptations and renewals not only contributed to preservation of industrial landscape elements, but also raised attractiveness of urban space. 1 was achieved by creating new commercial, tourist, cultural and museum offer utilizing technical heritage.