En torno a un uso no discriminatorio del género gramatical en español

El género, se tome este en la acepción tercera o en la octava del Diccionario de la Lengua Española (DLE), constituye probablemente la cuestión más candente de la sociolingüística y gramática normativa del español actual. Hoy por hoy, planteos tradicionales y propuestas en tentativa sobre su concepción y tratamiento parecen ofrecer perspectivas incompatibles. El tema revela en su vertiente gramatical (enredada con diversas facetas psicológicas, sociológicas, ideológicas y políticas de las relaciones entre mujeres y hombres) un interés social y un grado de controversia especialmente alto para tratarse de un tema lingüístico, tanto entre autoridades de la disciplina como en medios populares. Dentro de este marco, el presente trabajo presenta una serie de reflexiones, pautas y ejemplos que, además de centrar el tema, puedan servir de orientación para evitar un tratamiento, no solo sexista, sino también androcéntrico del español.

Whether understood in its third or in its eighth entry in the Diccionario de la Lengua Española (DLE), gender has probably become the hottest issue of sociolinguistics and normative grammar in contemporary Spanish. Nowadays, traditional approaches and attempted propositions about its conception and treatment seem to offer incompatible points of view. From a grammar perspective (mixed up with different psychological, sociological, ideological and politic topics about the relations between men and women), this subject reveals a social interest and a degree of controversy particularly high for a linguistic issue, not only amongst authorities in the matter but also in popular media. Within this framework, the present work offers a series of considerations, guidelines and examples that, as well as situating the subject, could be used as a guidance in order to avoid not only a sexist but also an androcentric use of Spanish.

Niezależnie od tego, czy rozumiany według trzeciego czy ósmego znaczenia w Diccionario de la Lengua Española (DLE), rodzaj stał się prawdopodobnie najgorętszym zagadnieniem socjolingwistyki i gramatyki normatywnej we współczesnym języku hiszpańskim. W dzisiejszych czasach tradycyjne podejścia i propozycje dotyczące jego koncepcji i traktowania wydają się oferować rozbieżne punkty widzenia. Z perspektywy gramatycznej (pomieszanej z różnymi zagadnieniami psychologicznymi, socjologicznymi, ideologicznymi i politycznymi dotyczącymi relacji między mężczyzną i kobietą) temat ten ujawnia interes społeczny i pewien stopień kontrowersji zwłaszcza w kwestiach językowych, nie tylko w środowisku autorytetów w tej dziedzinie, ale także w popularnych mediach. W tym kontekście niniejszy artykuł oferuje szereg rozważań, wytycznych i przykładów, które oprócz propozycji umiejscowienia tematu mogą być wykorzystane jako wskazówki, jak uniknąć nie tylko seksistowskiego, ale i androcentrycznego użycia języka hiszpańskiego.