De invoeging van de glijklanken [j] en [w] als poging tot spanningimitatie bij de uitspraak van de Nederlandse klinkers [e], [y] en [o] door Poolstalige leerders

W artykule został poruszony problem wymowy niderlandzkich samogłosek [e], [o] i [y] przez osoby polskojęzyczne. Obok prostego zastąpienia danej niderlandzkiej napiętej samogłoski polską samogłoską regularnie pojawia się forma kombinowana z dodatkową półsamogłoską [j] lub [w] realizowaną po polskiej samogłosce. Szczegółowa analiza wskazuje, że poszczególne połączenia samogłoska+półsamogłoska mają różną frekwencję oraz że pojawiają się częściej wraz ze wzrastającym poziomem języka niderlandzkiego (od poziomu A2). Dodanie półsamogłoski można więc uważać za próbę imitacji napięcia (które nie jest w języku polskim cechą dystynktywną) i znak rozwijającej się sprawności audytywnej i artykulacyjnej.   In de tekst wordt de uitspraak van de Nederlandse klinkers [e], [y] en [o] door Poolstalige leerders behandeld. Naast een simpele subsitutie van de Nederlandse gespannen klinker door een Poolse (ongespannen) klinker, kan regelmatig worden vastgesteld dat de Nederlandse klinker gerealiseerd wordt als een combinatie van de Poolse klinker en de glijklank [j] of [w]. Gedetailleerde analyse van de data toont dat de frequentie van klinker+glijklank combinaties verschillend is en dat de invoeging van de glijklank gekoppeld is aan het niveau van het Nederlands (ze begint op A2-niveau). De glijklankinvoeging kan derhalve worden gezien als een poging om de spanning van de Nederlandse klinker te imiteren (spanning is geen distinctief kenmerk in het Pools), wat van de ontwikkeling van auditieve en articulatorische vaardigheden getuigt.

In de tekst wordt de uitspraak van de Nederlandse klinkers [e], [y] en [o] door Poolstalige leerders behandeld. Naast een simpele subsitutie van de Nederlandse gespannen klinker door een Poolse (ongespannen) klinker, kan regelmatig worden vastgesteld dat de Nederlandse klinker gerealiseerd wordt als een combinatie van de Poolse klinker en de glijklank [j] of [w]. Gedetailleerde analyse van de data toont dat de frequentie van klinker+glijklank combinaties verschillend is en dat de invoeging van de glijklank gekoppeld is aan het niveau van het Nederlands (ze begint op A2-niveau). De glijklankinvoeging kan derhalve worden gezien als een poging om de spanning van de Nederlandse klinker te imiteren (spanning is geen distinctief kenmerk in het Pools), wat van de ontwikkeling van auditieve en articulatorische vaardigheden getuigt.

The paper addresses the problem of the pronunciation of [e], [o] and [y] by Polish learners of Dutch. Next to a simple substitution of the three tense Dutch vowels by (lax) Polish vowels it can frequently be noted that an extra glide [j] or [w] is being added after the Polish vowel. The detailed analysis reveals that frequency of the vowel+glide combination differs and that the epenthesis of glides is correlated with learners’ level of Dutch (it starts around the A2 level). Adding the glide may therefore be seen as an attempt to imitate tension (as tension is not a distinctive feature in Polish) and proof of development of perception and pronunciation skills.