Funkcje podatków w doktrynie prawnofinansowej oraz ich znaczenie dla praktyki stanowienia prawa podatkowego

Przedmiotem niniejszego artykułu jest charakterystyka funkcji, jakie w doktrynie prawnofinansowej realizują podatki oraz wskazanie ich znaczenia dla praktyki stanowienia prawa podatkowego. W pierwszej kolejności zwrócono uwagę na trudności dotyczące zdefiniowania pojęcia funkcji podatków oraz na brak ich jednolitego katalogu w doktrynie prawa finansowego. Następnie przedstawiona została fiskalna funkcja podatków, a w dalszej kolejności dokonano omówienia pozafiskalnych celów realizowanych przez te daniny publiczne, w głównej mierze scharakteryzowana została ich funkcja redystrybucyjna oraz stymulacyjna. W niniejszym opracowaniu wskazano, że pomimo, iż podstawową funkcją podatków jest funkcja fiskalna, to nie wszystkie podatki realizują ją w takim samym stopniu. W szczególności pierwszoplanowego znaczenia fiskalnego nie powinny odgrywać podatki obciążające dochody osobiste obywateli, gdyż z uwagi na ich konstrukcję prawną są daninami publicznymi predestynowanymi do realizacji zadań o charakterze rozdzielczym i społecznym (socjalnym). Konstatacja ta stanowi, jak się wydaje, istotną wskazówkę dla praktyki stanowienia prawa podatkowego.

The objective of this article is to describe the functions of taxes in the legal and financial doctrine and to indicate their significance for the practice of tax law making. First of all, attention was drawn to the difficulties related to the definition of the concept of tax functions and the lack of their uniform catalogue in the doctrine of financial law. Secondly, the fiscal function of taxes was discussed, and then the non-fiscal objectives pursued by these public levies were analysed, primarily their redistributive and stimulative functions were characterised. This paper indicates that although the basic function of taxes is fiscal, not all taxes perform it to the same extent. In particular, the primary fiscal significance should not be played by taxes on personal income of citizens because – due to their legal structure – they are public levies predestined to perform separation and social tasks. This statement seems to be an important indication for the practice of tax law making.