Partycypacja społeczna w zarządzaniu miastem: pomiędzy wykluczeniem społecznym a zaangażowaniem

Współczesne planowanie przestrzenne w tzw. krajach zachodnich realizowane jest według paradygmatu partycypacyjnego. W ujęciu tym mieszkańcy obszaru są aktywnymi, uświadomionymi i wyedukowanymi podmiotami w procesie planowania oraz zarządzania przestrzenią. Można postawić tezę, iż planowanie przestrzenne w Polsce oraz zarządzanie przestrzenią na poziomie lokalnym – miast i gmin – realizowane jest nadal z wykluczeniem społecznym. Praktycznie często realizowane są na zasadzie „gaszenia pożarów, które już zaistniały”. Do tego należy dodać strukturę urzędów miejskich oraz firm urbanistycznych, która jest najczęściej anachroniczna w stosunku do współczesnych standardów planistycznych i urbanistycznych. Z reguły struktura ta wyklucza udział mieszkańców przy planowaniu przestrzeni. W opracowaniu przyjmuje się za punkt wyjścia koncepcję S.R. Arnstein „drabiny partycypacyjnej” i podejmuje się dyskusję nad miejscem na tej drabinie Poznania, prowadząc analizę z perspektywy działań podejmowanych przez władze miasta.

Contemporary urban planning in so-called „Western” countries is carried out according to the participatory paradigm. In this case the residents of the area are active, conscious and educated subjects in the process of planning and space management. It can be argued that planning in Poland and space  management on the local level – cities and municipalities – are still carried out with social exclusion. In practice, they are often implemented on the principle of „fighting fires that have already occurred”. Also, the structure of the city offces and planning companies must be considered, as it is mostly out-dated in comparison with modern planning and urban standards. In general, such structure excludes all residents in the process of the area planning. This paper adapts as its starting point the concept of Arnstein’s „participatory ladder” and discusses the place of Poznań on that ladder, leading to analysis from the perspective of the actions undertaken by the city authorities.