Powiązania funkcjonalne dużego miasta i aglomeracji z otoczeniem regionalnym w kontekście dostępności przestrzennej (przykład Szczecina)

Rozwój współczesnych regionów jest wielorako uwarunkowany. Wiąże się on w  znacznej mierze (zwłaszcza w krajach postsocjalistycznych) z procesem globalizacji gospodarki oraz metropolizacji. Ogólnie przyjmuje się, że istnieje wyraźny związek między poziomem rozwoju gospodarczego a jakością infrastruktury transportowej i działalnością transportową niezależnie od skali. W wyniku procesów związanych z metropolizacją kształtuje się nowy typ relacji między dużymi, prężnie rozwijającymi się ośrodkami miejskimi a otaczającym je regionem. Podczas gdy duże miasta mogą rozwijać się niezależnie od silnych związków z bezpośrednim zapleczem, funkcjonowanie regionu i kształtowanie rozwoju regionalnego bez współdziałania z ośrodkiem centralnym jest niemożliwe. Przykład Szczecina jest dość złożony ze względu na położenie – blisko granicy polsko-niemieckiej oraz w bliskim sąsiedztwie dobrze rozwiniętych krajów skandynawskich. Fakt ten wpływa zarówno pozytywnie, jak i  negatywnie na rozwój samego Szczecina i  jego pozycję w  szeroko rozumianym regionie. Przez Szczecin przebiegają ważne szlaki transportowe wiodące przez region, a samo miasto stanowi węzeł komunikacyjny o znaczeniu krajowym i europejskim. Przedstawione w artykule podejście polega na wskazaniu powiązań pomiędzy siecią transportu drogowego a kierunkami rozwoju obszarów o zróżnicowanej dostępności komunikacyjnej względem centrum rozwoju, jakim jest Szczecin. W analizie wykorzystano zatrudnienie  podstawowych działach gospodarki oraz wyniki modelowania dojazdów do pracy.

The development of modern regions is conditioned in many ways. It is connected in large part (especially of post-socialist countries) with the process of globalization of the economy and metropolization of space. Generally it is assumed that there is a clear relationship between the level of economic development, and the quality of transport infrastructure and transport activities irrespective of the scale. As a result of processes related to metropolization it is form a new type of relationship between large, rapidly growing urban centers and the surrounding region of them. While the big cities can develop regardless of strong relationships with the immediate hinterland, the functioning of the region and the evolution of regional development without interaction with the central hub is impossible. Example of Szczecin is rather complex due to its location near the Polish-German border, and in the close vicinity of the well developed Nordic countries. This affects both positively and negatively on the development of the Szczecin and its position in the wider region. By Szczecin run the important transport routes leading through the region. The city itself is a hub of national and European level. The approach presented in article consists in identifying links between the road transport network and guidelines for the development of areas of varying transportation accessibility to Szczecin. In the analysis the employment in the basic sectors of the economy and the results of modeling of commuting was used.