Mineral waste in light of the provisions of the Act on waste, the Act on extractive waste, and the Geological and mining law

A systematic increase in the demand for mineral raw materials combined with the difficulty of obtaining them from primary sources, made it necessary to use secondary ones including mineral waste. The effectiveness of the management of mineral waste stored in landfills and from current production depends on many factors. The most important ones include the legal regulations of this activity and the technical and organizational determinants of deposit exploitation, processing, and refining of minerals. The paper analyzes the current waste (including mining waste) management regulations. The technological discrepancies in these regulations, as well as missing or inaccurate classifications, were demonstrated. The interchangeable use of notions: mining/mine and extractive/extraction is a primary source of problems. It also has to be noted that accompanying and joint minerals are not defined in appropriate legislation. Attention was also paid to the omission of important issues in these regulations, e.g. product structure, construction of anthropogenic deposits, etc. It was emphasized and demonstrated with examples that the comprehensive and rational exploitation of mineral deposits, combined with processing and refining of mineral raw materials is an effective way of using mineral waste. The obtained results allowed for formulating proposals regarding legal provisions regulating waste management and the recommendation of technical and organizational solutions for the activities of mining, processing, and refining of mineral raw materials.

Systematyczny wzrost zapotrzebowania na surowce mineralne spowodował, wobec trudności z ich pozyskaniem ze źródeł naturalnych, konieczność wykorzystania odpadów mineralnych. Efektywność zagospodarowania odpadów mineralnych nagromadzonych w przeszłości na składowiskach oraz pochodzących z bieżącej produkcji zależy od wielu czynników. Szczególny wpływ wywierają uregulowania prawne tej działalności oraz czynniki techniczno-organizacyjne eksploatacji złóż, przeróbki i przetwórstwa kopalin. W artykule przeprowadzono analizę obowiązujących przepisów gospodarowania odpadami, w tym odpadami wydobywczymi. Wykazano występujące w tych przepisach rozbieżności technologiczne, brak lub nieadekwatność klasyfikacji. Podstawowym źródłem problemów jest wymienne używanie pojęć: górniczy/górnictwo i wydobywcze/wydobycie. Brakuje również w odpowiednich ustawach odpowiedników pojęć: kopaliny towarzyszące oraz równoległe. Zwrócono też uwagę na pominięcie w tych przepisach istotnych zagadnień, np. struktury produktów, budowy złóż antropogenicznych itp. Podkreślono i wykazano na przykładach, że skutecznym sposobem wykorzystania odpadów mineralnych jest kompleksowa i racjonalna eksploatacja złóż kopalin, w powiązaniu z procesami przeróbki i przetwórstwa surowców mineralnych. W podsumowaniu sformułowano propozycje i postulaty dotyczące przepisów prawnych regulujących gospodarkę odpadami, a także upowszechnienie rozwiązań techniczno-organizacyjnych procesów wydobycia, przeróbki i przetwórstwa surowców mineralnych.