The circular economy (CE) has been a European Union (EU) priority since 2014, when first official document on the CE was published. Currently, the EU is on the road to the transformation from a linear economy model to the CE model. In 2019, a new strategy was announced – the European Green Deal, the main goal of which is to mobilize the industrial sector for the CE implementation. The CE assumes that the generated waste should be treated as a secondary raw material. The paper presents an analysis of the possibility of using selected groups of waste for the production of fertilizers. Moreover, an identification of strengths and weaknesses, as well as market opportunities and threats related to the use of selected groups of waste as a valuable raw material for the production of fertilizers was conducted. The scope of the work includes characteristics of municipal waste (household waste, food waste, green waste, municipal sewage sludge, digestate), industrial waste (sewage sludge, ashes from biomass combustion, digestate) and agricultural waste (animal waste, plant waste), and a SWOT (strengths and weaknesses, opportunities and threats) analysis. The fertilizer use from waste is determined by the content of nutrients (phosphorus – P, nitrogen, potassium, magnesium, calcium ) and the presence of heavy metals unfavorable for plants (zinc, lead, mercury). Due to the possibility of contamination, including heavy metals, before introducing waste into the soil, it should be subjected to a detailed chemical analysis and treatment. The use of waste for the production of fertilizers allows for the reduction of the EU’s dependence on the import of nutrients from outside Europe, and is in line with the CE.
Gospodarka o obiegu zamkniętym (GOZ ) jest priorytetem Unii Europejskiej (UE) od 2014 r., kiedy opublikowano pierwszy oficjalny dokument nt. GOZ. Obecnie UE jest w procesie transformacji z modelu gospodarki liniowej na GOZ. W 2019 r. ogłoszono nową strategię – Europejski Zielony Ład, której głównym celem jest mobilizacja sektora przemysłowego dla GOZ . Model GOZ zakłada, że wytworzone odpady należy traktować jako surowce wtórne. W pracy przedstawiono analizę możliwości wykorzystania wybranych grup odpadów (komunalnych, przemysłowych i rolniczych) na nawozy. Ponadto, dokonano identyfikacji mocnych i słabych stron, a także szans i zagrożeń rynkowych związanych z wykorzystaniem wybranych grup odpadów jako cenny surowiec do produkcji nawozów. Zakres pracy obejmował charakterystykę odpadów komunalnych (odpady z gospodarstw domowych, odpady spożywcze, odpady zielone, osady ściekowe z komunalnych oczyszczalni ścieków, poferment), przemysłowych (osady ściekowe, popioły ze spalania osadów ściekowych, popioły ze spalania biomasy, poferment) oraz odpadów rolniczych (odpady zwierzęce, odpady roślinne), a także analizę SWOT (mocne i słabe strony, szanse i zagrożenia). Kluczowymi czynnikami wpływającymi na możliwość wykorzystania odpadów na cele nawozowe są zawartość składników pokarmowych (fosfor, azot, potas, magnez, wapń) oraz obecność niekorzystnych dla roślin metali ciężkich (cynk, ołów, rtęć). Ze względu na możliwość występowania zanieczyszczeń, w tym metali ciężkich, przed wprowadzeniem odpadów do gleby należy je poddać szczegółowej analizie chemicznej oraz obróbce. Wykorzystanie odpadów do produkcji nawozów pozwala na zmniejszenie uzależnienia UE od importu substancji odżywczych spoza Europy, i jest zgodne z GOZ.
