Polityka Francji i Niemiec wobec niepodległej Ukrainy. Wokół stabilizacji i bezpieczeństwa

Artykuł analizuje kształtowanie się polityki głównych państw UE wobec niepodległej Ukrainy. Wskazano, że na ów proces wpłynęło kilka czynników, m.in. historia stosunków między poszczególnymi państwami a Imperium Rosyjskim i ZSRR, brak doświadczenia we współpracy z Ukrainą jako niezależnym państwem, interesy geopolityczne. W niemieckich i francuskich kręgach politycznych oraz w mediach wyrażono zaniepokojenie możliwością proliferacji broni jądrowej przez Ukrainę, co z kolei doprowadziło do politycznej i ekonomicznej presji na stanowisko Ukrainy w sprawie jej statusu nuklearnego. Artykul potwierdza, że kwestia technologii jądrowych nie ograniczała się do dyskusji o dawnym istnieniu arsenału jądrowego na Ukrainie. Francja i Niemcy biorą czynny udział w działaniach w strefie Czarnobyla. Czołowe państwa UE w latach 90. XX wieku wyraziły nadzieję na demokratyczne przemiany w Rosji, przejrzystość i rozwój społeczeństwa obywatelskiego. Ukraińska polityka wielowektorowa była niezrozumiała dla państw zachodnich. Podobnie jak próżnia bezpieczeństwa odczuwana przez Ukrainę, która została stopniowo uwięziona w geopolitycznym uścisku dwóch bloków obronnych: NATO na Zachodzie i Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym Taszkentu na Wschodzie. Od 2014 r. Francja i Niemcy w formacie normandzkim są mediatorami w rozstrzyganiu konfliktu rosyjsko-ukraińskiego na Donbasie, ale na razie nie ma postępów w rozwiązaniu tego konfliktu o niskiej intensywności.

This essay provides the shaping of the leading EU countries’ policy towards independent Ukraine. It examines that it was influenced by several factors: including the history of relations between each country with the Russian Empire and the USSR, and the lack of experience in cooperation with Ukraine as an independent state, and geopolitical interests of each state. The German political circles and the media as well as the French ones have been expressed their concern over the possible proliferation of nuclear weapons by Ukraine, which in turn has led to political and economic pressure on Ukraine’s stance on its nuclear status. The essay proves that the issue of nuclear technologies was not limited to the discussion of the former existence of a nuclear arsenal in Ukraine. France and Germany take an active part in the activities in the Chernobyl zone. Leading EU countries in the 1990s hoped there will be democratic changes in Russia, transparency and the development of civil society. Ukraine’s multi-vector policy was incomprehensible to Western countries, as was the security vacuum felt by Ukraine, which was gradually trapped in the geopolitical grip of two defense blocs: NATO in the West and Collective Security Treaty Organisation (Tashkent Pact) in the East. Since 2014, France and Germany have been mediators in the resolution of the Russian-Ukrainian conflict in Donbas in the framework of Normandy format, but so far there is no progress in resolving this low-intensity conflict.