Przeżywalność Salmonella sp. w wodach powierzchniowych w zmiennych warunkach termicznych

Kwestia destruktywnych oddziaływań człowieka na ekosystemy wodne jest bardzo złożona i wielopłaszczyznowa. Woda ze względu na ogólną dostępność jest środowiskiem, które odgrywa bardzo ważną rolę w rozprzestrzenianiu się chorób. Najbardziej podatne na zanieczyszczenia bakteryjne są wody powierzchniowe, a najczęściej izolowane ze środowiska wodnego bakterie chorobotwórcze to patogeny pochodzenia jelitowego mogące dostawać się do wody wraz z kałem zwierząt, a także ściekami bytowo gospodarczymi [3]. Występowanie bakterii chorobotwórczych w wodach wykorzystywanych do celów rekreacyjnych jest szczególnie niebezpieczne ze względów epidemiologicznych. Dostęp do zainfekowanej wody podczas sezonu wypoczynkowego ma tysiące osób, co w połączeniu z wirulencją Salmonella sp. stwarza bardzo duże zagrożenie dla ludzi oraz kreuje doskonałe warunki dla szybko rozprzestrzeniającej się infekcji [2]. Szczególny niepokój z kilku przyczyn budzi wśród specjalistów zanieczyszczenie wód bakteriami z rodzaju Salmonella. Po pierwsze mimo, iż w zbiornikach wodnych istnieje bardzo mała liczba pałeczek z rodzaju Salmonella to przedostanie się bakterii wraz z wodą do przewodu pokarmowego może skutkować infekcją. Dzieje się tak ze względu na szybkie tempo przejścia wody przez żołądek do jelita, w rezultacie czego unika ona naturalnej bariery ochronnej. Po drugie w porównaniu z innymi bakteriami allochtonicznymi, Salmonella sp. charakteryzuje się bardzo wysokim współczynnikiem przeżywalności w ekosystemach wodnych; ponadto jest bardziej odporna na stresory środowiskowe oraz wahania warunków abiotycznych, co czyni ją wysoce niebezpieczną dla zdrowia ludzi [8]. Po trzecie istnieje potwierdzona badaniami korelacja między stężeniem wskaźników zanieczyszczenia w wodzie, a realnym prawdopodobieństwem wystąpienia zaburzeń żołądkowych u kąpiących się [9]. Kolejnym problemem jest fakt stosowania ścieków, jako nawozu do użyźniania gleb znajdujących się nad ciekami wodnymi. Ich stosowanie, zwłaszcza w postaci nieoczyszczonej, wydaje się niewłaściwe ze względu na olbrzymi ładunek zanieczyszczeń mikrobiologicznych jaki ze sobą niosą. Zagrożeniem jest także brak efektywnych metod oczyszczania ścieków jeżeli liczba bakterii w ściekach sięga 103÷105 jtk/ml [10]

The majority of cases of salmonellosis reported in the journals are related with food. Nevertheless, a number of studies have investigated the incidence and survival of salmonella in rivers, coastal water and lakes. Salmonella is frequently isolated from water sources, which serve as bacterial reservoirs and may possibly aid transmission between hosts. Salmonella is constantly released into the environment from infected humans, farm animals, pets, and wildlife. Compared to other microorganisms, Salmonella sp. has high survival ratio in aquatic environments it outlives Staphylococcus aureus and even the waterborne Vibrio cholerae in surface waters and in heavily eutrophied river water. Nutrient lack, osmotic stress, visible light and temperature appear to be the abiotic factors that most negatively influence survival. The presence of Salmonella sp. in aquatic environments does not vary seasonally and is independent of water temperature. Due to its common accessibility, water is an environment which plays an essential role in spread of diseases. The aim of this study was to estimate the effect of selected temperatures on the survival rate of bacilli of the genus Salmonella, and the dynamics of quantitative changes of the bacteria in time in bathing waters used for recreation, tested under laboratory conditions. The samples for the study were collected from Borówno lake in the commune of Dobrcz, county Bydgoszcz. In the experiment it was stated that Salmonella bacilli survived longer in water at 4°C (20 weeks), as compared with 20°C (12 weeks). According to regression analysis, reduction rate of bacterial population in the present study at 4?C was 0.54 log, while at 20?C it was higher andamounted to 0.62 log. Therefore, it can be concluded that a lower temperature has a stabilizing effect on bacilli of the genus Salmonella