Wybrane aspekty wolności wypowiedzi w kontekście praw mniejszości narodowych

Wolność wypowiedzi stanowi warunek konieczny pełnego rozwoju jednostki i jest podstawą każdego wolnego i demokratycznego społeczeństwa. Wolność wypowiedzi i wyrażania opinii jest również podstawą pełnego korzystania z innych praw człowieka. Dla przykładu, wolność wypowiedzi stanowi integralną część prawa do wolności zrzeszania się i zgromadzeń, jak również prawa do głosowania. Dla przedstawicieli mniejszości narodowych wolność wypowiedzi, jeżeli korzystają z niej w swoim języku ojczystym, posiada dodatkowy wymiar, będąc przejawem ich tożsamości. Na gruncie standardów międzynarodowych ochrona wolności wypowiedzi w zintegrowanym i szanującym różnorodność społeczeństwie zakłada przyjęcie zarówno gwarancji dotyczących zakazu niedyskryminacji ze względu na język czy pochodzenie narodowe, jak również, w celu zabezpieczenia pełniej i rzeczywistej realizacji dostępu do środków przekazu, podjęcie przez władze środków specjalnych ułatwiających taki dostęp. Środki takie mają podwójny cel: ułatwienie dostępu do mediów przedstawicieli mniejszości narodowych oraz promocję tolerancji i pluralizmu kulturowego. Artykuł omawia niektóre aspekty wolności wypowiedzi przedstawicieli mniejszości narodowych, takich jak posiadanie i utrzymywanie mediów mniejszości narodowych oraz używanie języków mniejszości narodowych w sferze publicznej i prywatnej. To ostatnie zagadnienie jest szczególnie istotne z punktu widzenia rozróżnienia tego, co publiczne i tego, co prywatne. W kontekście używania języków mniejszości władze państwowe nierzadko bezpodstawnie regulacje dotyczące ograniczeń rozszerzają też na sferę prywatną.

Freedom of expression is a prerequisite for the full development of the individual and the cornerstone of every free and democratic society. Freedom of expression and opinion constitutes the basis for the full enjoyment of other human rights. For example, freedom of expression is an integral part of the right to freedom of association and assembly, as well as the right to vote. For representatives of national minorities, if they use it in their native language, it has an additional dimension, being a manifestation of their identity. According to international standards, the protection of freedom of expression in an integrated and respecting diversity society assumes the adoption of both, non-discrimination guarantees regarding language or national origin, as well as special measures that facilitate such access, to secure full exercise of access to the media. Such measures have a dual purpose: to facilitate access to media for representatives of national minorities and to promote tolerance and cultural pluralism. This article explores different aspects of the freedom of expression of representatives of national minorities, namely: establishment and maintenance of national minority media and the use of national minority languages in the public and private sphere. This last issue is particularly important in terms of distinguishing between what is public and what is private. In the context of the use of minority languages, state authorities also in some cases unreasonably extend restrictions to the private sphere.