Transgraniczny handel elektroniczny – mit czy rzeczywistość. Przegląd głównych działań harmonizacyjnych

Celem artykułu jest przegląd wybranych inicjatyw harmonizujących ramy prawne międzynarodowego handlu elektronicznego. Artykuł koncentruje się na dokonaniach dwóch instytucji o największym dorobku w zakresie harmonizacji uregulowań handlu międzynarodowego, tj. Komisji Narodów Zjednoczonych ds. Międzynarodowego Prawa Handlowego (wymiar globalny) i Komisji Europejskiej (wymiar regionalny Unii Europejskiej). Podjęcie tego zadania uzasadnione jest faktem, że dynamiczny wzrost znaczenia handlu elektronicznego w niewielkim stopniu dotyczy transakcji transgranicznych. Z kolei większe wykorzystanie potencjału Internetu w handlu międzynarodowym wymaga szerokiej harmonizacji uregulowań prawnych w ujęciu międzynarodowym. Artykuł wskazuje na znaczące osiągnięcia, jeśli chodzi o harmonizację uregulowań handlu elektronicznego w ramach ugrupowania integracyjnego, jakim jest UE i jednoczesny brak istotnego postępu, jeśli chodzi o harmonizację w szerszej globalnej perspektywie. Ze względu na istnienie różnic w systemach prawnych, potencjał Internetu, jako forum handlu międzynarodowego, nie jest w pełni wykorzystany.

The goal of the article is to review selected initiatives on harmonising the legal framework for international e-commerce. The article focuses on the achievements of two institutions with the greatest achievements in the field of harmonisation of the rules of international trade, i.e. the United Nations Commission on International Trade Law (UNCITRAL) (global dimension) and the European Commission (regional level of the European Union). Taking up this issue is justified by the fact that in spite of the dynamic increase in the absolute number of e-commerce transactions, a vast majority of them are domestic transactions within particular countries. In order to better use the potential of the Internet in international trade, it is necessary to further harmonise regulations on online transactions at the international level. The article points to significant achievements in terms of harmonisation of regulations on e-commerce within the EU, and the simultaneous lack of significant progress in terms of harmonisation in a broader global perspective.