Przystosowanie społeczne dziecka z chorobą przewlekłą. Studium przypadku

Zdrowie to stan pełnego fizycznego, umysłowego i społecznego dobrego samopoczucia. To nie tylko brak choroby, ale pełna zdolność człowieka do życia w harmonii ze środowiskiem i prawidłowego reagowania na jego zmiany. Po przeciwnej stronie kontinuum, zgodnie z modelem salutogenezy A. Antonovsky’ego, znajduje się choroba. W życiu każdego człowieka, zwłaszcza dziecka, choroba jest sytuacją trudną, która często wymaga przeorganizowania, a niekiedy i całkowitej zmiany funkcjonowania. Specyficzne zmiany w tym funkcjonowaniu narzuca choroba przewlekła – o przedłużonym czasie trwania, nieuleczalna lub nawracająca. Jedną z ciężkich chorób przewlekłych jest mukowiscydoza. Oprócz czynników stresogennych związanych z czynnościami medycznymi, podejmowanymi w celu leczenia, istotną kwestią jest znaczenie tej choroby dla psychicznej i społecznej sfery rozwoju dziecka. Ocenę stopnia funkcjonowania tych sfer implikuje stopień przystosowania społecznego dziecka. Artykuł podejmuje próbę określenia percepcji przystosowania społecznego chorego dziecka przez jego matkę, nauczycielkę oraz obraz własnego funkcjonowania w szkole dziecka chorego na mukowiscydozę.

Health is a state of complete physical, mental and social well-being. It is not only the absence of illness, but a full human capacity to live in harmony with the environment and to react appropriately to its changes. On the opposite side of the continuum, in line with A. Antonovsky’s salutogenic model, there is illness. In the life of every person, particularly a child, illness is a difficult situation which frequently requires to reorganise and at times also to change the functioning completely. Specific changes in this functioning are imposed by an illness that is chronic – of extended duration, incurable or recurrent. One of the serious chronic illnesses, being at the same time a genetic disease that most frequently occurs in people, is cystic fibrosis. Apart from stressors related to medical acts performed in order to treat the illness, significance of this illness for psychological and social sphere of a child development is also a relevant issue. An evaluation of the level of functioning of these spheres is implied by the level of social adaptation of a child. The article attempts to define the perception of social adaptation of an ill child by his mother and teacher, and a personal view of functioning at school of a child suffering from cystic fibrosis.