„To, czego nie można zmienić, można jedynie cierpliwie znosić”: „Składający się Pekin” Hao Jingfang jako metafora rozwarstwionego społeczeństwa

Od lat 90. XX wieku w Chinach trwa złoty okres rodzimego science fiction, głównie dzięki temu, że stało się ono dla pisarzy środkiem do wyrażenia wszystkiego, czego nie była w stanie wyrazić literatura głównego nurtu, oraz komentowania nieustannie zmieniającej się teraźniejszości. W artykule zostaje przeanalizowany „Składający się Pekin” — opowiadanie przedstawicielki Nowego Pokolenia chińskiego science fiction, Hao Jingfang, które w 2016 r. zdobyło nagrodę Hugo. Wykreowany przy użyciu metod charakterystycznych dla science fiction oraz metaforyce przestrzeni obraz Pekinu z przyszłości jest refleksją nad problemami współczesności, takimi jak nieprzekraczalność barier społecznych, spetryfikowany system klasowo-warstwowy czy też rozwój technologiczny, który czyni ludzi zbędnymi. Opowiadanie może być odczytane jako utopijna przypowieść science fiction, która dzięki rozbudowanej metaforze rozwarstwionego społeczeństwa, uwięzionego w stanie nieustannej zmiany i bezosobowym mieście-molochu, ostrzega przed możliwą ponurą przyszłością, ale przede wszystkim wyraża zagubienie i niepewność współczesnego człowieka w obliczu ciągle zmieniającej się postmodernistycznej rzeczywistości i nowoczesnej technologii.

The “golden age” of science fiction has lasted since the 90s, mostly due to the fact that science fiction has become a means for writers to express everything what the so-called pure literature was unable to express, and to comment on the ever-changing present reality. In this article, a short novella written by an author representing New Generation of Chinese science fiction Hao Jingfang — “Folding Beijing” — which won the Hugo prize in 2016, is analyzed. Created with the use of methods typical for science fiction, as well as space-metaphor, the vision of a future Beijing becomes a commentary on modern-day problems such as the impassable social barriers, the petrificated social class structure, or the technological development, which renders people useless. The novella may be understood as a utopian science fiction parable, which thanks to the elaborate metaphor of the class-ridden society trapped both in the state of never-ending change and a faceless monstrous metropolis, warns about the possibility of a grim future, but above all else expresses anxieties and insecurities of a modern human facing the ever-changing postmodern reality and advanced technology.