An “Unexocentric” Synthetic Account of cut-throat and chimney sweep: Evidence from Polish

Endocentryczna interpretacja wyrazów złożonych typu cut-throat i chimney sweep w języku angielskim na tle polskiej kompozycji W języku angielskim wyrazy złożone typu chimney sweep „kominiarz” i cut-throat „nożownik” nie mają materialnie wyrażonych sufiksów. Wydają się być raczej zbudowane z czasownika i argumentu tegoż czasownika, np. dareVdevilN „ryzykant”, shoeNblackV „pucybut”. Naturalnie, taka interpretacja pozycjonuje cytowane typy złożeń wśród reprezentantów kompozycji rdzeniowej (root compounding). Jesteśmy zdania, iż derywacja zerowa odgrywa ważną rolę w procesie kompozycji syntetycznej w języku angielskim podobnie jak ma to miejsce w języku polskim. Język polski dostarcza licznych dowodów na aktywny udział konwersji w tworzeniu syntetycznych złożeń właściwych. Wyrażamy nadzieję, iż analiza polskiego materiału językowego pozwoli ukazać potencjał derywacji zerowej w świetle kompozycji oraz zaakcentować potrzebę ponownej analizy budowy morfologicznej angielskich wyrazów złożonych typu spoilsport i chimney sweep, zwyczajowo klasyfikowanych jako egzocentryczne i rdzeniowe. W niniejszym artykule prezentujemy „nieegzocentryczną” syntetyczną interpretację angielskich wyrazów złożonych typu N-V i V-N. W naszej ocenie, uznanie spoilsport i chimney sweep za złożenia rdzeniowe nie odzwierciedla ich faktycznej struktury morfologicznej, która — jak dowodzimy — opiera się na kombinacji rzeczownika i czasownika poddanych afiksacji zerowej. Jak wykazuje analiza, to właśnie zero morfologiczne jest członem w którym lokują się cechy morfoskładniowe oraz referent całej formacji. W naszej analizie posiłkujemy się jedną z wersji teorii leksykalizmu, zaproponowaną przez Lieber i Scalise (2007), tzw. Teorią Zapory (Firewall Theory), zaliczaną w morfologii w poczet tak zwanych teorii mieszanych, która pozwala na ograniczony stopień interakcji modułów morfologii i składni w procesach słowotwórczych.

In English, exocentric compounds, such as chimney sweep and cut-throat do not possess an overtly expressed suffix. Instead, they seem to be composed of a verb and an argument of that verb, e.g. dareVdevilN, shoeNblackV. Naturally, such an interpretation would immediately position the quoted examples among the representatives of root compounding. We are convinced that zero derivation plays a significant role in the formation of English synthetic compounds in the same way it is seen in Polish. We believe that the research material from Polish offers a substantial amount of evidence for the active participation of conversion in the process of synthetic compounding. This, in turn, accentuates the need to revisit the classification of such formations as spoilsport and chimney sweep, habitually classified as exocentric. This paper provides an ‘unexocentric’ synthetic account of N-V/V-N compound nouns in English. We believe that a root interpretation of shoeblack and daredevil types does not reflect their genuine structure, which, as we argue, rests on a combination of a nominal and verbal stems followed by a zero affix, being the locus of morphosyntactic features and the semantic referent. In our analysis, we draw on a revised version of LIH, i.e. Lieber and Scalise’s (2007) Firewall Theory, which belongs to the current of the so-called mixed models of word-formation advanced in the recent years by, for instance, Ackema and Neeleman (2004), Lieber and Scalise (2007), and Pafel (2017), allowing for a limited intermodular interaction between morphological and syntactic domains.