Benjamin Steins Die Leinwand: Rückkehr jüdischer Religiosität im Zeichen einer prekär gewordenen Erinnerung an die Shoah

Powieść Die Leinwand Benjamina Steina: Powrót religijności żydowskiej pod znakiem niepewnej pamięci o ZagładziePowieść Die Leinwand Benjamina Steina fikcjonalizuje skandal wokół literackiego fałszerstwa autorstwa Binjamina Wilkomirskiego, którego tekst, ogłoszony jako świadectwo Szoah, okazał się być fikcyjną opowieścią. Die Leinwand w prowokacyjny sposób problematyzuje wiarygodność wspomnień i pyta o granice między autobiografią a fikcją. W artykule podkreślono, że te strategie estetyczne powinny być interpretowane w kontekście odchodzenia ostatnich świadków i wynikającej z tego faktu konieczności mediatyzacji pamięci o Zagładzie. W świetle tych zmian w powieści następuje powrót do religijnego aspektu tożsamości żydowskiej. Krytyczny potencjał powieści, ze zwrotem ku dyskursowi pamięci, stanowi przede wszystkim refleksja literacka dotycząca teorii postmodernistycznych. Benjamin Steins Die Leinwand: Rückkehr jüdischer Religiosität im Zeichen einer prekär gewordenen Erinnerung an die ShoahBenjamin Steins Roman Die Leinwand fiktionalisiert den Fälschungsskandal um Binjamin Wilkomirski, dessen als Zeugnis der Shoah ausgewiesener Text sich als fiktive Erzählung entpuppte. Die Leinwand problematisiert dabei provokativ die Zuverlässigkeit von Erinnerungen und hinterfragt die Grenze zwischen Autobiographie und Fiktion. Der Aufsatz argumentiert, dass diese ästhetischen Strategien vor dem Hintergrund des Sterbens der letzten ZeugInnen sowie einer dadurch notwendigerweise mediatisierten Erinnerung an die Shoah interpretiert werden müssen. Im Zeichen dieser Entwicklungen findet im Roman eine Hinwendung zum religiösen Aspekt jüdischer Identität statt. Ihr kritisches Potential mit Blick auf den Erinnerungsdiskurs entwickelt Die Leinwand dabei vor allem durch die literarische Reflexion postmoderner Theoriebildungen.

Benjamin Stein’s novel The Canvas fictionalises the literary scandal around Binjamin Wilkomirski, whose supposed testimony of the Shoah proved to be fiction. The Canvas thereby provocatively questions the reliability of memories, as well as the differences between autobiographies and fiction in general. This paper argues that those aesthetic strategies have to be interpreted in the context of the passing of the last witnesses and thus of the necessary medialisation of the memory of the Shoah. In the light of those transformations, it is the religious aspect of Jewish identity which is foregrounded in the novel. The Canvas’s critical view of the cultural memory discourse is based in particular on a literary reflection of postmodern theorising.