Comparison of management intensification tendencies of groups of farms of different production profiles

The study compares the trends of changes in the intensity of management (direct costs incurred) in relation to changes in the value of production in groups of farms with different production profiles. The basis for comparative analysis were the results of surveys conducted in 2004-2017, in several dozen large, market-oriented farms. The specific structure of gross commodity production was the main criterion for the division of farms into groups. The analysis showed that in all groups, production intensification, justified by economic results (without subsidies or direct payments) (type I), was effective and based on current prices. The most intensive production, in terms of incurred costs as well as land productivity and labor productivity, was carried out on pig farms – farm type least dependent on available land resources. Direct costs incurred in this group of farms were (in relation to 1 ha of AL) about three times higher than the average in other groups. Also, the highest increase in gross margin without additional payments was observed in this group.

W opracowaniu dokonano porównania tendencji zmian intensywności gospodarowania (według ponoszonych kosztów bezpośrednich) w odniesieniu do zmian wartości produkcji w grupach gospodarstw o różnych kierunkach produkcji. Podstawę analizy porównawczej stanowiły wyniki badań ankietowych prowadzonych w latach 2004-2017 w 43 gospodarstwach rolniczych, większych obszarowo i o dużym powiązaniu z rynkiem. Wyznacznikiem kierunku prowadzonej produkcji, jako kryterium podziału na grupy, była określona struktura produkcji towarowej brutto. Z przeprowadzonej analizy wynika, że we wszystkich grupach następowało uzasadnione wynikami ekonomicznymi (bez dopłat i płatności) efektywne intensyfikowanie produkcji (typ I), według cen bieżących. Najbardziej intensywną produkcję pod względem przepływów pieniężnych oraz produktywności ziemi i wydajności pracy prowadzono w gospodarstwach ukierunkowanych na tucz trzody chlewnej. Jest to kierunek produkcji najmniej uzależniony od posiadanych zasobów ziemi. Poziom ponoszonych kosztów bezpośrednich w odniesieniu do 1 ha UR był w tej grupie 3-krotnie wyższy niż przeciętnie w pozostałych. Także w tej grupie gospodarstw nastąpił najwyższy wzrost wartość nadwyżki bezpośredniej bez dopłat.