Cadastral effects of the consolidation procedure

Agricultural land consolidation schemes have been implemented in Poland with European Union financial support since 2004. The improvement of farm layout facilitates the achievement of economic benefits by farmers. However, methods for full evaluation of the economic viability of consolidation projects are still lacking. The aim of the paper was an attempt at determining the cadastral effects of consolidation proceedings received by land owners and county administrator offices as a result of sorting out plot borders and land registration as a consequence of the consolidation procedure. Conducted analyses show that, in entities characterised by the most fragmented area structure of farms, the overall non-productive benefits obtained jointly by land owners and county administrator offices, as a result of completing the consolidation procedure, can exceed the total cost of carrying out consolidation. However, where farms are characterised by a larger average surface area of agricultural plots subject to consolidation and where the shapes of such plots are regular, much smaller benefits should be expected. The proposed solutions require further improvement and adaptation to local conditions. Still, even these pioneer studies clearly demonstrate that cadastral effects of consolidation proceedings can prove important in the discussion over the economic viability of consolidation projects. It can encourage land owners and county administrator offices to take advantage of consolidation schemes, and constitute a strong argument in favour of continuing to finance consolidation projects from public funds.

Programy scalania gruntów rolnych realizowane są w Polsce przy wsparciu środkami finansowymi Unii Europejskiej już od 2004 roku. Poprawa rozłogu gospodarstw sprzyja osiąganiu przez rolników korzyści gospodarczych. Wciąż jednak brakuje metod pozwalających na pełną ocenę efektywności ekonomicznej scaleń. Celem opracowania była próba określenia katastralnych efektów postępowania scaleniowego, które uzyskali właściciele ziemi oraz starostwa powiatowe, dzięki uporządkowaniu granic działek i ewidencji gruntów, będących następstwem postępowania scaleniowego. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono, że w obiektach o najbardziej rozdrobnionej strukturze obszarowej gospodarstw, suma korzyści pozaprodukcyjnych, które uzyskują łącznie właściciele gruntów i starostwa powiatowe w wyniku przeprowadzenia postępowania scaleniowego, może przekraczać całkowity koszt wykonania scalenia. Natomiast tam, gdzie gospodarstwa charakteryzują się większą średnią powierzchnią działek rolnych podlegających scaleniu oraz tam, gdzie kształty tych działek są regularne, należy oczekiwać znacznie mniejszych korzyści. Zaproponowane rozwiązania wymagają dalszego doskonalenia oraz dostosowania do warunków lokalnych. Jednak już te pionierskie badania wyraźnie wskazują, że katastralne efekty postępowania scaleniowego mogą mieć istotne znaczenie w dyskusji nad efektywnością ekonomiczną scaleń. Może motywować właścicieli ziemi i starostwa powiatowe do korzystania z programów scaleń oraz stanowić mocny argument za kontynuacją finansowania scaleń ze środków publicznych.